Page 34 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 34
tarih çevresi
itici gücü olan bir sermayenin bulunmaması ve bu sermayeyi yönlendirecek bir “bankacılık” siste-
minden Osmanlı İmparatorluğu’nun henüz mahrum bulunmasıdır. Bu koşullar altında yapılan bütün
girişimler temelsiz ve yüzeysel olmaya mahkûmdu. Nitekim Tanzimat Dönemi’nin bu büyük sanayi
atılımları imparatorluk alt yapısının her anlamda yetersiz olması nedeniyle bekleneni verememiştir.
1860’lı yıllardan sonra ise, sanayileşmede özel teşebbüsün oluşmasını sağlayacak politikalar izlen-
miş, ancak, kurulan Islah-ı Sanayi Komisyonu’nun ömrüyle sınırlı, esnafın şirketler halinde bir
araya getirilip teşviklerle desteklenmesi ve uygulanması uzun ömürlü olamamıştır. Yüzyılın sonunda
çıkarılan Teşvik-i Sanayi Kanunu (1913) İttihat ve Terakki yönetimi tarafından izlenen politikalar,
Tanzimatçıların uygulamalarının devamı ya da onlardan alınan derslerle yapılan teşebbüslerdir.
34
