Page 22 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

gençleştirilmesi en önemli gündem yoksulluk ve yükselen enflasyon DP iktidarını
maddelerinden biri haline gelmiştir. Seçim zora sokmuş ve parti içindeki çekişmeler
yenilgisinin hemen ertesinde Haziran 1950’de artmıştır. CHP ise bu dönemde hızla güçlenmeye
toplanan CHP Kurultayı’nda Genel Başkan başlamıştır. Bu gelişmelerin sonrasında 1957
İsmet İnönü’nün Genel Sekreter adayı olan seçimleri yapılmıştır.
Nihat Erim ve Şemsettin Günaltay karşısında
Kasım Gülek Genel Sekreterliğe seçilmiştir.
1957 Seçimleri….
Gülek’in genel sekreterliğe seçilmesi geleneksel
CHP’liler için sürpriz olmuştur. Yakın Giderek otoriterleşen, muhalefeti ve
zamanlara kadar Milli Şef ve Değişmez Genel basını baskı altına almaya çalışan DP, erkene
Başkan olan İsmet İnönü’nün desteklediği kişi aldığı seçimlerde (1957) muhalefetin işbirliği
değil, O’nun karşısındaki kişi genel sekreter yapmasını engellemiştir. Seçimlerde bazı
seçilmiştir. usulsüzlüklerin yapıldığı sıklıkla gündeme
Kasım Gülek, genel sekreterliği dönemi getirilmiştir. Buna rağmen muhalefet seçimlerde
boyunca ülkenin dört bir yanını dolaşarak, oylarını arttırmış ve DP’nin oyları ilk kez yüzde
CHP’nin kitleselleşme sürecini başlatmıştır. 50’nin altına düşmüştür. Diğer yandan
muhalefetin oyları yüzde 50’nin üzerine
Parti örgütünde sevilen, saygınlığı ve
çıkmıştır. 1957 Seçimlerinde seçim ittifakı
popülaritesi artan Gülek, 1950–1959 yılları
yapılabilmiş ve seçimler daha sağlıklı
arasında Genel Sekreterlik görevini
yapılabilmiş olsaydı, DP’nin seçimleri
sürdürmüştür. Gülek’in İsmet İnönü’ye rağmen
kaybetmesi olasıydı. Yine de 1950’de 69,
parti örgütü tarafından genel sekreter seçilmesi
1954’te 31 milletvekili çıkarabilen CHP,
ve 9 yıl bu görevini sürdürmesi partinin bu kısa
1957’de 173 milletvekili çıkararak önemli bir
sürede parti içi demokraside sağladığı gelişmeyi
başarı sağlamıştır.
göstermesi bakımından büyük anlam
taşımaktadır. Demokratik yollarla iktidara gelen DP’nin
ilk yıllarından sonra giderek otoriterleşmesi,
ekonomik ve siyasal sorunlar arttıkça giderek
1954 Seçimleri….
baskı rejimine yönelmesi ve baskının
CHP, 1950 seçimlerinin ardından 1954 boyutlarının basının yanı sıra muhalefet
seçimlerinde de arzu edilen başarıyı partilerini de içine alacak şekilde genişlemesi,
sağlayamamıştır. Ancak İsmet İnönü’nün demokrasiye ve parlamenter hayata büyük zarar

çabaları ve Kasım Gülek’in genel sekreterliği vermiştir. DP’nin 1958 sonlarında giriştiği Vatan
neticesinde Parti, bir yandan örgütü Cephesi uygulaması, ülkedeki siyasal
gençleştirmiş, diğer yandan da DP’ye karşı cepheleşmeyi arttırmıştır. Başbakan Adnan
muhalefeti arttırtmış ve sertleştirmiştir. Menderes, 12 Ekim 1958’de halkı Vatan
1950’lerin ilk yarısından sonra ekonomideki Cephesi’ne katılmaya çağırırken, muhalefeti kin
olumlu havanın bozulmaya başlaması, artan ve husumet cephesi olarak tanımlıyordu. İsmet

20