Page 187 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

F. Savaş Dışı Kalmakta "Müttefiklere hiç de içten olmayan"
DirenenTürkiye'ye Karşı GittikçeBüyüyen hizmetlerle Türk liderlerinin de
Müttefik Tepkileri "yükümlülüklerini yerine getirmeme"
konusundaki tutumlarını bir "art niyet"in
İngiliz askeri heyetinin Ankara'dan
göstergesi olarak değerlendiriyordu.133 26
ayrılması, savaş döneminde Türk-İngiliz
Şubat 1944 günlü sayısında aynı gazete
ilişkilerinin en bunalımlı noktaya vardığı
"Ankara'da Kararsızlık" başlıklı bir başka
andır. İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi
yorumunda, Türkiye'nin Müttefiklerin
Hugessen; "Uğradığımız hayal kırıklığını
yardımına koşmadaki çekingenliğini,
saklamak için hiçbir teşebbüste
Sovyetler Birliği'nden korkmasına
bulunmayacağımız çetin bir dönem
bağlamaktaydı.'Türkler'in Sovyet Rusya'dan
başladı"128 derken; Churchill, barış
kuşkulanıp çekinmeleri, mantıkla
konferansında Türkiye'nin sağlam yer
bağdaşmayan eski bir alışkanlıktan
edinemeyeceğini söylüyordu.129 Bu konuda
doğmaktadır." Eğer liderleri savaştan sonra
Stalin göndermiş olduğu gizli ve kişisel
Balkanlar'da anlamlı bir rol oynamak istiyorsa,
mesajlarla Churchill'i etkilemek için elinden
Türkleri Ruslar'ın gönlünü almaları ve
geleni yapmaktaydı.130 Türk-Sovyet ilişkileri
müttefiklerle işbirliği yapmaları gerektiği
gittikçe soğumakta ve Türkiye üzerinde
konusunda uyarıyordu.134 Bu son makalede
belirgin bir biçimde Sovyet tehlikesi kendini
yer alan görüş, Türkiye'de bir endişenin
göstermektedir.131
doğmasına neden oldu. Hükümete yakınlığı ile
O günlerin heyecanlı ve gergin ortamı tanınan Necmettin Sadak, İngiltere'nin
içinde Türkiye'nin tutumuna karşı Batı Türkiye üzerindeki baskılarını kınıyor,
kamuoyundan sesler yükselmektedir. Times'ın takındığı tutuma karşı çıkıyordu.
Londra'da yayınlanan "Times" gazetesi 9 Gazeteyi, dış siyasetin "duygusal çözüm
Şubat 1944 günlü sayısındaki bir yazıda Türk- yollarını sokak siyasetine çevirmekle"

İngiliz ilişkilerinin "ölü noktaya" vardığını, suçluyordu. Ayrıca; ".Biz bugün geçirdiğimiz
"donduğunu" bildiriyordu. "Türkiye ve Büyük anlaşmazlığı harbin ilk devresinde Fransa
Devletler: Kahire Konferansı'ndan beri gelen mütarekesinden birkaç gün önce.Harbe
kuşkular" adlı makalede gazete, İngiliz askeri girmemizi isteyenlerin sonradan pişmanlığa
misyonunun Türk isteklerini "Türklerin varan acelesine benzetiyoruz."135 diyordu.
sindirme gücüne oranla abartmalı ve uygunsuz Hükümetin yarı resmi yayın organı Ulus
bulunduğunu" ileri sürüyordu. Gazete bu gazetesinin başyazarı Falih Rıfkı Atay da,
davranışta "bir güven bunalımı" yaratan hükümetin karşısında yer alan Nadir Nadi de
etkenler bulmasaydı, durumun o kadar kötü Necmettin Sadak'ı köşelerinde
sayılmayabileceğini132 ve ayrıca Türkiye'nin destekliyorlardı.136 Ama ortada bir gerçek
savaşa girmeyi erteleme çabalarını, vardı. O da; İngiltere ve ABD'nin Türkiye'ye

185