Page 192 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 192
tarih çevresi
ülkelerden şikayetler birbiri ardına gelmeye Varlık Vergisi Kanunu'nun ayrımcı
başlamıştır. Bunda Varlık Vergisi'nin niteliği ortaya çıkıp, tepkiler belirmeye
uygulanış biçiminde "ırkçı" bir niteliğin başlayınca, (E) grubunda yer alan yabancıların
hemen kendisini göstermesinin178 önemli özellikle İngiliz uyrukluların vergilerinde
payı bulunmaktadır. Tepkiler çoğunlukla büyük indirimlere gidilmiştir. Buna karşılık
İngiltere'den gelmiştir. Bu ülke gönderdiği vergi miktarı mükellef adeti ne olursa olsun,
notalarla Türkiye'nin azınlıklara karşı bu ABD uyrukluları ise hiç Varlık Vergisi
uygulamasını protesto ederken179 ABD'nin ödememişlerdir.185 Uygulamanın bu özelliği
Yahudi asıllı Ankara Büyükelçisi Steinhard, ile "keyfi" ve "totaliter" bir zihniyet açığa
Varlık Vergisi'nin ırkçı bir özellik taşıdığını çıkarken, bu durum Tek Parti Yönetimi'nin
Washington'a rapor edecektir.180 İkinci uluslararası siyaset alanında Varlık Vergisi
Dünya Savaşı koşulları içinde Nazilerin nedeniyle çözümü zor sorunlarla karşı karşıya
toplama kamplarını çağrıştıran zorunlu kaldığının bir başka kanıtıdır. Bu zorluklar,
çalışma uygulaması çok geçmeden yabancı savaşın sonunda daha belirginleşecektir.
basın üzerinde de olumsuz bir etki
B. Savaş Boyunca SürenTürk-Alman
bırakmıştır.181
Ticareti
Ekonomik yaşamı azınlıkların
İkinci Dünya Savaşı boyunca süren
egemenliğinden kurtarıp, Türklere açmak182
Türk-Alman ticareti, Müttefik Devletlerin
için Tek Parti Yönetimi tarafından ortaya
tepkisine neden olmuş bir diğer önemli
atılan Varlık Vergisi uygulaması, Mihver
Devletlerine karşı savaş veren Müttefikler olgudur. Türk ödemeler dengesinde önemli bir
yer tutan bu ticaret, 19 Ekim 1939 Türk-
karşısında Türkiye'nin itibarını iyice
sarsmıştır. Batı'nın "demokrat" çevreleri ile İngiliz-Fransız Antlaşması'nın
yakın ilişki içinde bulunan dönemin ünlü imzalanmasından sonra durma noktasına
gazetecisi Ahmet Emin Yalman, bu gerçeği şu gelmiştir. Bu duraksama Türkiye'yi olumsuz
satırlarla dile getirmektedir: ".Nazi usulleriyle yönde etkilemiştir. Almanya'ya tarım ürünleri
girişilen istibdat hareketi, müttefik devletler ihracatının kesilmesi, Müttefiklerin bu ürünleri
dahil olduğu halde, her tarafta itibarımızı almaması, Türk köylüsünü zor durumda
yıkmış, bize karşı şiddetli protesto eylemlerine bırakmıştır.186 İngiltere'de aradığını
girişilmişti. Çok geçmeden gadre uğrayanların bulamayan Türkiye, Alman üstünlüğünün
üzerine ecnebi kaynaklardan lütuf ve yeni tartışmasız bir biçimde Avrupa'da kendini
imkan yağdı."183 Tarafsız bir ülke olan gösterdiği bir sırada Almanya'ya yönelmiş,
İsviçre'nin Türkiye Büyükelçisi olan Yakup özellikle Türk-Alman Dostluk ve Saldırmazlık
Kadri Karaosmanoğlu da anılarında, bu Antlaşması'nın imzalanmasından sonra 25
ülkenin Türkiye hakkındaki iyi duygularının Temmuz 1940 tarihinden başlamak üzere
tümden değiştiğini yazmaktadır.184 birbiri ardına ticari anlaşmalar imzalamıştır.
190