Page 121 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 121
tarih çevresi
kendisine herhangi bir övgü kazandırmadığını Savaşı'nda kaybedilmiş olan Edirne'nin geri
gördü. Sultan Abdülhamid tahttan alınmasını sağlayan Osmanlı ordusuna komuta
uzaklaştırıldıktan sonra Selanik'te İttihat ve etmekle şanına şan kattı. Enver kabinede harbiye
Terakki'nin ikinci yıllık kongresinde aleyhte nazırı oldu, saray ailesinin fertlerinden biriyle
yaptığı konuşmayla Mustafa Kemal cemiyet evlendi ve kendisini Erkân-ı Harbiye-i Umumiye
liderlerini kendisinden daha da uzaklaştırdı. Bu Reisliği'ne getirdi. Mustafa Kemal'den bir yaş
konuşmasında ordunun siyasetten uzak durması büyük olan Enver, bütün bunların hepsini 33
ve siyasi kariyerle ilgilenen subayların ordudan yaşındayken yaşamıştı. Mustafa Kemal'in
istifa etmesi gerektiği görüşünü ortaya İstanbul'dan uzaklaştırılması için de kendisine
koymuştu. Sofya askeri ataşeliği görevi verildi. Mustafa
Kemal bir kere daha sürgüne gönderiliyordu.
Bunu söylemekle Mustafa Kemal
kendisini tamamen askeri konulara hasretmiş Sofya'daki hayat, Mustafa Kemal
olduğunu da ortaya koymuş oluyordu. Bazı açısından genel olarak hoşa giden ve tecrübe
askeri broşürleri Almancadan Osmanlı kazandıran cinstendi. Yakışıklı bir şahsiyet
Türkçesine çevirdi. Onun askeri alandaki tablosu çiziyordu; örneğin bir maskeli baloda
kavrayış üstünlüğü kendisine biraz başarı getirdi, giymek üzere kendisine gerçek bir Yeniçeri
fakat bu başarı Enver'inkinin çok gerisinde kostümü gönderilmesi yolunda İstanbul'dan
kalıyordu. 1911 yılının sonbaharında Libya'nın istekte bulunmuştu. Sofya'nın Batılılaşmış önde
İtalyanlar tarafından işgali, Mustafa Kemal'e gelen ev sahibeleri onu yanlarında görmek
yıldızını parlatma konusunda yeni bir fırsat istedikleri biri olarak tercih ederlerken, Mustafa
sundu, fakat orada sıtma hastalığına yakalandı Kemal'in kendine duyduğu güven hissi de
ve göz problemleriü gittikçe güçlenmekteydi. Bulgaristan Savunma
Bakanı'nın kızı olan Miti adlı genç bir kadınla
yaşamaya başladı. Oradan alındı ve tıbbi
romantik bir ilişkiye de girdi. Sık sık Batı
tedavi için Viyana'ya gönderildi. Hastalıkları
tarzında elbiseler giyiyordu, örneğin Avrupa
yüzünden Yunanlıların 8 Kasım 1912'de
sitilinde bir şapka bunlar arasındaydı.
Selanik'i aldıkları Balkan Savaşlarına katılma
imkanı da bulamadı. Mustafa Kemal hâlâ Sofya'dayken operaya da gitti. Bu
İstanbul'da bulunurken Enver başarılı bir askeri gerçekler çerçevesinde onun Sofya'da
darbe (23 Ocak 1913) gerçekleştirdi ve sonunda hoşlanarak gerçekleştirdiği şeylerin birçoğunun
bu darbeyle Enver, Cemal ve Talat üçlüsü bir daha sonra onun Türkiye Cumhuriyeti'nin
İttihat ve Terakki hükümetinin başında iktidarı cumhurbaşkanlığını yaptığı dönemde Türk
ele geçirmeyi başardı. Mustafa Kemal, bu halkının yaşamına girmiş olması şaşırtıcı
üçlünün iktidara gelmesi sırasında görünmemektedir. Miti'nin ailesinin, kızlarının
gerçekleştirilen siyasi suikastlara karşı açık sözle bir Türk'le muhtemel evliliğine karşı çıkmaları
eleştiri getirmekten çekinmedi. Enver, İkinci sonucunda, onun kendi kendisine hayranlık
Balkan Savaşı sırasında Birinci Balkan duygusunun yara almış olması da bu durumu
119