Page 116 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

ilerleme sağlanamadı. Karamsarlığa kapılan almasında kendisine yardım ettiler. O, bu süreyi
Mustafa Kemal, tamamen Arap ve tamamen Vatan ve Hürriyet Cemiyeti için yeni bir sayfa
Müslüman olarak gördüğü Şam'ı 'tamamen kötü' açmak için kullandı. Bu arada Suriye'deki
olarak algılamaya başladı. Küçük bir çocukken üstlerinin kendisinin yokluğundan haberlerinin
Mustafa, annesi tarafından dinî bir eğitim olmamasını sağladı, fakat İstanbul'daki yetkililer
almaya ve dinî bir kariyer yapmaya onun Şam'daki görevinin başında bulunmadığı
yönlendirilmiş, fakat onu laik, modern bir okula gerçeğinin farkına vardılar. Konuyla ilgili
yerleştiren babası tarafından kurtarılmıştı. araştırma yapmaya başladılar. Bu gelişmelerden
Mustafa Kemal kendisini kurtaracak yeni bir haberdar olan Mustafa Kemal de Suriye'ye doğru
babaya ihtiyaç duymaktaydı. Bu doğrultuda yola çıktı. Bir kere oraya vardığında hemen
Selanik'te bulunan bir paşa üzerinde karar kıldı. Osmanlıların Akabe limanı konusunda İngiliz-
Ona Makedonya'ya transfer edilmesi konusunda Mısır hükümetiyle anlaşmazlık içinde oldukları
kendisine yardım etmesi isteğinde bulunan Beerşeba'ya hareket etti. Arkadaşları onu bütün
mektuplar yazdı. Paşa kendisi Selanik'e geçen zaman boyunca Beerşeba'daymış gibi
geldikten sonra ona yardım edebileceğini göstererek Şam'daki görevinin başında
söyleyerek baştan savma bir cevapla ona karşılık bulunmadığı gerçeğini gizlediler. Bundan kısa
verdi. Gözü yılmayan Mustafa Kemal Selanik'e bir süre sonra sadık bir subay olduğuna karar
gitme planlarından vazgeçmedi. verildi ve 1907 yılının Eylül ayında üç yıllık
sürgünden sonra Selanik'teki Karargâha transfer
Bütün yol boyunca değişik yerlerde görev
edildi.
yapmakta olan arkadaşlarının yardımıyla Mısır
ve Pire yoluyla Selanik'e ulaşmayı başardı. Selanik'e döndükten sonra Mustafa
Oraya vardığında yaptığı ilk şey, gidip annesini Kemal'in önünde açılan, onun Osmanlı
görmekti. Oradan da kendisinin kurtarıcısı İmparatorluğu'nun askeri ve siyasi yaşamına
olacağına inandığı Paşa'yı görmeye gitti. daha kapsamlı olarak katıldığı döneme
İdealindeki babası olacağı yönünde hayaller geçmeden önce, bu önemli dönemeçte onun
kurduğu kişinin onu görmeyi reddetmesi üzerine psikolojik durumuyla ilgili bazı özet niteliğinde

Mustafa Kemal'in nasıl bir hayal kırıklığı düşünceler ortaya koymak faydalı olacaktır.
yaşadığı kolayca tahmin edilebilir. Yine de Şimdiye kadar, Mustafa Kemal'in daha önce
Mustafa Kemâl, Paşa'nın yardımcısını kendini ölen çocukların yerine geçecek bir çocuk olarak
Paşa'yla görüştürmesi konusunda ikna etti. bir matem evinde dünyaya geldiğini ve annesi
Ancak Paşa kendisine onun için yapabileceği tarafından özel biri olarak görüldüğünü belirttik.
hiçbir şey olmadığını ve bir daha kendisini
Annesi, ona bu doğrultuda muamele etti
rahatsız etmemesini söylediğinde Mustafa
ve onu mümkün olduğunca kendi kontrolü
Kemal'in hayal kırıklığı bir kat daha arttı.
altında tutacak şekilde ve yine onu mümkün
Arkadaşları yeniden Mustafa Kemal'in olduğunca güvende ve kendisine yakın tutacak
yardımına koştular. Dört aylık bir hastalık izni biçimde onun hayatını kontrol etmek ve

114