Page 91 - Tarih Çevresi Dergisi - Ocak Şubat Sayısı 2021

tarih çevresi

siyet-sıfat-i hazret-i hilâfet penâhinin takdisi suret-i katiyede buna dair rey-çakiranemi arz
nefs-i nefis-i hümayunları kaziya-i mefruzü’l- edememekte mağdurım
iltizama matuf olması nokta-i nazarından ba-
Beşinci Sual-i Ali
kılır ise kanun-ı mezkûrun münferiden eda-i
maksâd-ı mezkûra kâfi görülemez. Onun için Jandarma teşkilatına dair tanzim oluna-
hasbe’l- sadaka 23 Cemaziel evvel 97 tarihli cak kanun Avrupa devletlerinden, kangi dev-
olarak maruz-ı huzur-ı âli kılınan layihayı abi- letde jandarma kanunu üzere tanzim olunması
danemizde buna dair muharrer olan usulün ona memalik şahane ahvaline muvafık olduğu:
inzımamiyle ilanı icab eder. Cevabı
Dördüncü Sual-i Ali Jandarma usulünün vaz’ ve kabulü

Rumeli vilayeti için bi’t-tanzim celb memalik-i mahrusanın umur-i zabıtasının taht-
olunan Avrupa komisyonuyla ve derdest isti- ı intizama alınmasıyla emniyet-i dâhiliyenin
şare ve tezekkür bulunan kanununun Ana- kemayen baği hüsn-ü husule isâli emeline mü-
dolu’da kâin ve memalik-i şahanede icrası tebenni olduğundan bu babda haiz olduğu
mümkün olup olmadığı: ehemmiyetin tarifine hacet yoktur. Bu iki
faide-i matlubenin bi-hakkın meydana getiril-
Cevabı
mesi için jandarmanın zabitan ve efradının
Kanun-ı mezkûr bilahare komisyon- muttasıf olmak lazım geleceği sıfatlar’dan bi-
u mezkûrun nazar-ı istişaresine irade olunmak rincisi kavanin ve adab ve tenbihat-ı askeri-
üzere Bâb-ı Âlide akid olunan komisyon ma- yeye tamamıyla metbû ve munkat olmak ve bu
rifetiyle tanzim olunmuş ve onun havi olduğu yüzden ve zâyif-i seyfiye ile mukayyed bulun-
ahkâm Rumeli vilayetinde sakin olan ahalinin mak. İkinci babda arz olunduğu veçhile asa-
mizacına ve hem civar bulunan vilayet-i müm- yiş-i dâhiliyenin hafızı olmaktan naşi umur-i
taze vesairsinde müktezeyat-i ahvâl hem civa- adliyece vesair icraat-ı muhimme-i mülkiyece
risine göre kaleme alınmış bulunmasından nâşı ahlaken ve sıfaten şayan-ı vusuk ve itimat ta-
Anadolu cihetinde kâin memalik-i şahane aha- kımdan intihab kılınmak lazım geleceğine ve
lisi hakkında icrası gerek siyaseten ve gerek bilâistisna sunuf-ı teba-i saltanat-ı seniyenin
âdet-i muhakeme ahali-yi merkumeye nazaran bu işe yarar memduhü’l- hisal? Kısmından
pek de muvafık-ı maslahat görülemeyeceği ci- güzide olması muktezi bulunduğuna nazaran
hetle onlar için diğer bir kanunun tanzimi bu sınıf asakir için tanzim olacak kanun pek
cümle-i müzakerattan bulunmuştu. Şu esasa ve mükemmel bulunması lazımdır. Şu halde Av-
Anadolu ahalisi için tanzimi müzakerat iktiza- rupa devletlerinin bu babda mevcut olan ka-
sından bulunan kanunun kaleme alınıp alınma- nunları güzelce nazar-ı tetkikten geçirilerek,
dığına dair malumat-ı çakiranem olmamasıyla onlardan kangisi hal-i memleket ve mizac-i
beraber bunlar nazar-ı tetkikten geçirilmedikçe ahali ve raiyete daha akreb ve enfi ise ona göre
ve Anadolu ahalisinin meşreb ve mişvarına ve memalik şahanede istihdam olunacak. Jan-
adat-ı mütefavit-i muhakemelerine muvafık darma askeri için mahsus bir kanun tanzimi
olup olmadığı bahsinde erbâb-ı vukuf-u sahiha zımnında erbabi siyaseti askeriye ve mülkiye-
ile efkâr-ı amika teati edilmedikçe şimdiden den eshabı malumattan mürekkeb bir komis-

89