Page 46 - Tarih Çevresi Dergisi - Ocak Şubat Sayısı 2021

tarih çevresi

istemediğini, ülkede yaşanacak bir iktidar dünde büyük ölçüde devam ederken, ordu
boşluğunun ekonomik ve sosyal keşmekeşten birliklerinin öğrenciler üzerine ateş açması
daha zaralı sonuç veremeyeceğini, tek çıkar sonucu 40 kişi öldü, birçok kişi de
18
yolun Müslüman halk tarafından seçilen bir yaralandı.” , “İran’da Şah aleyhtarı
hükümetin işbaşına gelmesi olduğunu açıkca gösterilerin yoğunlaşması üzerine Başbakan
beyan ediyordu. Kendilerini Markist olarak Şerif İmami istifa etti ve yerine Şah,
tanıtan gençlerin de kurulacak hükümeti Genelkurmay Başkanı General Gualm Rıza
destekleyeceklerine inandığını belirtmesi, Azhari’yi atadı. İran’da genel Valiler’de
ihtilalin gerçek habercisiydi. Sağ ve sol uçlar görevlerinden alındı. Tahran’da yayınlanan 5
birleşebilirdi. Nitekim, işareti alan halk birden gazeteden dördü kapatıldı, sadece hükümet
sokaklara döküldü . organı durumunda olan Raştakiz gazetesinin
15
19
yayınına izin verildi.” , “İran eski Başbakanı
“İran’ın Pahev kentinde Şah yanlısı Amir Abbas Huveyde gözaltına alındı.
bir kabile üyelerinin Şah aleyhtarı gösteri Fransa’da bulunan İranlı Şii lider Ayetullah
yapan bir kalabalığa saldırmaları sonucu 40 Humeyni, bugün basına dağıtılan ve “İran
kişi öldü, birçok kişide yaralandı.” 16 Halkına Mesaj” başlığını taşıyan çağrısında,

ABD’nin İran’da kurulan askeri rejimi
Cumhuriyet Gazetesinden Ergun
desteklediğine dair bildirisini şiddetle
Balcı, otoriter politikalarla bir ülkeye düzen ve
eleştirerek, İran halkını bu hükümeti
istikrar getirilemez.Dünyanın en otoriter
20
tanımamaya ve baltalamaya çağırdı.” ,
rejimine sahip ülkelerden biri olan İran’da
“İran’da son 24 saat içinde yeniden olaylar
istikrar ve düzen sağlanamıyor. Bundan dolayı
çıktı. Şah aleyhtarı göstericiler ile güvenlik
Türkiye içinde anarşi ve terör ortamı nedeniyle
kuvvetleri arasında yer alan çatışmalarda 20
otoriter rejim özlemlerinin İran örneğinden
kişi öldü, birçok kişide yaralandı.”, “İran’da
almaları gereken dersler vardır. Azgelişmiş
Şah rejimini protesto etmek amacı ile dün
ülkelerde demokratik rejimin işleyememesinin
başlatılan genel grevin ülkede (20 Kasım
nedeni halkın demokrasi terbiyesinin
1978) hayatı büyük ölçüde etkilediği, güvenlik
yetersizliği değil, ülkedeki ekonomik ve sosyal
kuvvetleri ile grevciler arasında çıkan
sorunların ağırlığıdır. Batı ve ABD İran’da
çatışmalarda 9 kişinin öldüğü birçoı kişinin de
rejimin baskıcılığına rağmen jeopolitik ve yaralandığı bildirildi.” 21
ekonomik çıkarları nedeniyle Şah rejimini
17
destekliyorlar demektedir . Kasım ayında Aralık ayına girildiğinde basında
çıkan pek çok haber vardır. 1978 Kasım ayı çıkan haberlerin şiddet boyutunun arttığı ve
itibariyle Türk basınına yansıyan İran gösterilerde ölenlerin sayılarının binlerle ifade
haberlerinin bir kısmı ise şunlardır: edildiği görülmektedir.

“İran’da 12 ilde ilan edilen 1 Aralıkta halk “kefen” denen beyaz
sıkıyönetime karşın Şah aleyhtarı gösteriler bezlere sarılı olarak Lale Meydanında

44