Page 62 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 62
tarih çevresi
1 Trabzon Vilâyeti ve Canik sancağı'yla dîniye, ananât-ı milliye ve esâsât-ı
Vilâyât-ı Şarkıye nâmını taşıyan Erzurum, Sivas, kanüniyemizden olmağla bu esâs, kongremizin
Diyârbekir, Ma'müretil'azîz, Van, Bitlis vilâyâtı kanâat-i umümiyesiyle de te'yîd olunmuştur.
ve bu sâha dâhilindeki Elviye-i Müstakile, hiçbir
6 Düvel-i İtilâfiyece Mütâreke'nin imzâ
sebeb ve bahâne ile yekdîgerinden ve câmi'a-i
olunduğu 30 Teşrînievvel 334 târihindeki
Osmâniye'den ayrılmak imkânı tasavvur
hudüdumuz dâhilinde kalan ve her mıntıkasında
edilmeyen bir külldür. Saâdet ve felâkette
olduğu gibi, Şarkî-Anadolu vilâyetleri'nde de,
iştirak-ı tâmmı kabül ve mukadderâtı hakkında
ekseriyeti kâhireyi İslâmlar teşkîl eden ve harsî,
aynı maksadı hedef ittihâz eyler. Bu sâhada
iktisâdî tefavukku Müslümânlara âid bulunan ve
yaşayan bilcümle anâsır-ı İslâmiye yekdîgerine
yekdîgerinden gayrikaabil-i infikâk özkardaş
karşı bir hiss-i fedâkârî ile meşhün ve vaz'iyet-i
olan dîn ve ırkdaşlarımızla meskün
ırkıye ve ictimâiyelerine ve riâyetkâr
memâlikimizin mukâsemesi nazariyesinden
özkardaştırlar.
bilkülliye sarfinazarla mevcüdiyetimize hukuk-
2 Osmanlı Vatanı'nın tamâmiyeti ve ı târihiye, ırkıye, dîniyemize riâyet edilmesine
istiklâl-i millîmizin temîni ve makam-ı Saltanat ve bunlara mugayyir teşebbüslerin tervic
ve Hilâfet'in masünniyeti için Kuvva-yı olunmamasına ve bu süretle tamâmiyle hakk ve
Milliye'yi âmil ve irâde-i milliye'yi hâkim adle müstenid bir karâra intizâr olunur.
kılmak, esâstır.
7 Milletimiz insânî, asrî gâyeleri tebcil ve
3 Her türlü işgâl ve müdâhale Rumluk ve fennî, sınâ'î, iktisâdî hâl ve ihtiyâcımızı tâkdir
Ermenilik teşkîli gayesine matüf telâkkî eder. Binâenaleyh, devlet ve milletimizin dâhilî
edileceğinden, müttehiden müdâfaa ve ve hârici istiklâli ve vatanımızın tamâmîsi
mukâvemet esâsı kabül edilmiştir. Hâkimiyet-i mahfüz kalmak şartiyle, altıncı mâddede
siyâsiye ve müvâzene-i ictimâiyeyi muhill musarrah hudüd-ı dâhilîde milliyet esâslarına
olacak sürette anâsır-ı Hıristiyâniye'ye bir takım riayetkâr ve memleketimize karşı istilâ emeli
imtiyâzât itâsı kabül edilmeyecektir. beslemeyen herhangi bir devletin fennî, sınâ'î,
4 Hükümeti Merkeziye'nin bir tazyîk-i iktisâdî muâvenetini memnüniyetle karşılarız.
düvelî karşısında, buraları terk ve ihmâli Ve bu şerâit-i âdile ve insâniyeyi muhtevî bir
ıztırârında kalması ihtimâline göre, Makam-ı sulhun da âcilen takarruru, selâmet-i beşer ve
Hilâfet ve Saltanat'a merbütiyetini ve sükün-ı âlem nâmına ahass-ı âmâl-i
mevcüdiyet ve hukuk-ı milliyeyi kâfil tedâbir ve milliyemizdir.
mukarrerât ittihâz olunmuştur. 8 Milletlerin kendi mukadderâtını, bizzât
5 Vatanımızda, ötedenberi birlikte tâyin ettiği bu târîhî devirde, hükümet-i
yaşadığımız anâsır-ı gayrimüslime'nin, kavânîn- merkeziyemiz'in de, irâde-i milliyeye tâbi olması
i Devlet-i Osmâniye ile mü'eyyed hukuk-ı zarüridir. Çünki, irâde-i milliyeye gayrimüstenid
müktesebelerine tamâmiyle riâyetkârız. Mâl ve herhangi bir heyet-i hükümetin indî ve şahsî
cân ve ırzlarının masüniyeti zâten mukteziyât-ı mukarrerâtı milletce mutâ olmadıktan başka
60