Page 63 - Tarih Çevresi Dergisi - Mart Nisan Sayısı 2021

tarih çevresi

Manastır üzerine ilk Türk akını Aydın Budaklar, Kanatlar, Şerifeler, Hasanobalar,
oğlu Umur Beyin 1332 yılındaki seferi ile Musaobalar köyleri Anadolu’dan getirilen
11
gerçekleşmiştir . Stefan Duşan’ın Türkmen aşiretleri ile iskân edildi. Fatih’in
imparatorluğunda Serez’den Tuna’ya kadar Karaman seferinden sonra ise Ustres,
uzanan bölgelerin idaresi Dalmaçya’lı Uglyeşa Delukoğan, Kişova, Borodin, Dihova, Cincibol,
12
ve kardeşi Volkaşin (Vukaşin)’in elindeydi . Kazani, Dolniçe, Lera, Ramna, Esmekova,
Stefan Duşan’ın ölümünden sonra 1355 yılında İvmirova, Dervenik, Obednik, Suhudil, Orhova,
oğlu Uraş’un hükümdarlığı esnasında, Pirpice, Makova köyleri Toroslardan sürülen
Feodallerin çıkar çatışmaları nedeniyle Sırp Türkmen oymaklarına yurt olmuştur .
20
Hükümeti’nin birliğinin sınırları içinde bulunan
Manastır’ın stratejik önemini kavramış
Makedonya zayıflamaya başlamış, bazı yerler
bulunan Osmanlılar burada askeri karargâhlarını
Uroş’un birliğinden çıkıp kendi başlarına hareket
kurup genişletmiş ve önemli askeri güçlerle
etmeye başlamışlardır. Makedonya’nın güney-
takviye etmişlerdir. Bundan başka iktisadi
batısında güçlenen Volkaşin (Vukaşin), Üsküp,
çalışmaları sürekleştirdikleri, idarelerini
Ohri, Manastır ve Prilep’i hâkimiyeti altında
sağlamlaştırıp güçlendirdikleri gibi, idare ve
tutmaya başlamıştı. Bölgedeki çok başlılık
adalet organlarını kurmuş, adil bir yaşamın
Osmanlı’nın ilerleyişini güçlendirmiştir.
kurulup sürdürülmesine özellikle önem
Volkaşin kardeşi ile bir olup Türklere karşı
vermişlerdir. Türkler kendi idarelerini iyice
harekete geçmiş ise de 26 Eylül 1371’de Türk oturtup güçlendirinceye kadar, Hıristiyan olan
birlikleri karşısında başarı elde edemediler .
13
Derebeyi ailelerinin haklarına
Bu başarı Türklere Makedonya yollarını dokunmamışlardır. 16. yüzyılın ilk yarısına
açtı. Türklerin bölgede üstünlüğü ele geçirmeleri kadar mevcut durumlarını korumuş olan
ile birlikte bazı feodaller Türklerin Vasalları Hıristiyan Derebeylerin bir kısmı İslam dinini
oldular. Volkaşin ’in oğlu Marko’da kabul ederek durumlarını güçlendirmeye
bunlardandır. 1395 yılına kadar yaşayan Marko, çalışmışlardır .
21
14
Prilep’te hâkimiyetini sürdürdü .
Nüfusu hızla artan kentte 1460’ta 295’i
Askeri ve ticari açıdan önem arz eden Müslüman ve 185’i Gayrimüslim olmak üzere
Manastır H. 784/M.1382 yılında Timurtaş 480 olan hane sayısı 1521-1530’da 640’ı
tarafından fethedilmiştir . Ancak Oruç Bey ve Müslüman, 205’i Gayrimüslim olmak üzere
15
16
22
Aşıkpaşaoğlu 17 Manastır’ın H. 787/M. 1385 845’e çıktı . Bu yıllarda 4647 olan Manastır’ın
yılında fethedildiğini yazmaktadır. Haraca nüfusu 1571-80 arası 5.918 idi . Manastır’ın 2
23
bağlanan Manastır kısa bir süre için elden Şer’iye Sicili’ndeki kayıttan 1620’li yıllarda
çıktıysa da 1385 yılında tekrar zapt edildi. Manastır’daki hane sayısının 2.035 olduğunu
Böylece Arnavutluk için önemli bir hareket üssü tespit ediyoruz .
24
18
ele geçirilmiş oldu . Nitekim Beyazıt II.
Manastır’ın kent olarak gelişiminde
Arnavutluk seferi için ordusunu Manastır Camilerin önemli bir yeri vardır. İlk cami 1434-
19
ovasında toplamıştır .
25
35 yılında inşa edilen Cami-i Atik’dir . Bu
II. Murat ve Fatih Sultan Mehmet yapılar inşa edilirken etrafında çok sayıda
devirlerinde Manastır ve çevresi, geniş bir iskân dükkan, han, kervansaray, medrese, hamam,
hareketine sahne oldu. Kınalı, Mescidli, İligler, tekke imaret, sebil, kütüphane gibi yapılar da

61