Page 23 - Tarih Çevresi Dergisi - Mart Nisan Sayısı 2021

tarih çevresi

vakıf mallarının iadesi konusunun halledilmiyor liderler seviyesinde bir özür ve açıklama
olması başka şekilde açıklanamaz. yapılmamasıdır.

Müslüman grup içerisindeki etnik azınlık Nihayetinde 2001 yılında yaşanan
olan Türkçe konuşan Türk ve Torbeş çatışmalara son vermek amacıyla aynı yıl
topluluklarının Türkçe eğitim talepleri de imzalanan Ohri Çerçeve Antlaşması, ülkede
karşılıksız kalmaktadır. Anayasa ile sabit olan azınlık konumuna itilen Arnavut ve Türk
ana dilde eğitim alma talebinin yetkililer grupların ülkenin asli ve kurucu unsuru olduğu
tarafından geri çevrilmesine gerekçe olarak, gerçeğinin altını çizmiştir. Fakat uygulamada bu
talep eden toplulukların etnik Türk olmadıkları değişiklik sadece Arnavutların temsil hakkı
gösterilmektedir ki, bu durum ülkedeki resmî konusunda olumlu birkaç gelişmeye sebep oldu.
nüfus sayımı konusundaki gerilimin dinî ve etnik Makedonya Cumhuriyeti’nde farklı millet ve
azınlıkların hakları ile ilgili olduğu düşüncesini dinlerin huzur içerisinde yaşaması için yeterli
desteklemektedir. olamayan bu antlaşmanın, aradan geçen on altı
Makedonya Cumhuriyeti’nde yaşayan yıllık zaman zarfında yaşanan sorunlar dikkate
Müslümanların karşı karşıya kaldığı bir başka alınarak tekrar gözden geçirilmesi
sorun, ülkedeki misyonerlik faaliyetleridir. gerekmektedir.
Özellikle yoksul bırakılmış Müslüman SONUÇ
toplulukların çoğunlukta olduğu doğu
Genelde Balkanlar’da özelde
bölgelerinde faaliyet gösteren Hristiyan
Makedonya’da yüz yıllardır var olan İslamiyet;
misyonerlerin devlet tarafından desteklendiği
iddia edilmektedir. 2002 yılında Ohri şehrindeki siyasal, sosyal, kültürel, iktisadi, eğitim vd.
İmaret Camii’nin Aziz Kliment Kilisesi’ne alanlarda yapıcı ve birleştirici özelliği ile önemli
çevrilmesi, aynı şekilde Manastır Yeni Caminin bir unsur olarak bölgeye büyük katkılarda
Aziz Gorki Kilisesi üzerine inşa edildiği bulunmuştur. Bu bağlamda tarikat şeyhlerinin ve
gerekçesiyle kazı çalışmalarıyla tahrip edilmesi, dervişlerinin önemli görevler üstlendiğini ve
misyonerlik faaliyetlerinin devlet eliyle dolaylı adeta Osmanlı fetihlerinin öncüleri olarak
olarak desteklendiğinin göstergesidir. bölgeye gelen tarikat mensuplarının bir taraftan
İslam’ı anlattıklarını, diğer taraftan da adaletsiz
2012 yılında Vevcani Festivali adı altında
bir toplum anlayışı içinde yaşayan topluluklara
icra edilen kutlamalarda kostüm olarak İslam
alışkın olmadıkları alternatif bir hoşgörü
dinine ait sembolleri kullanan grubun,
politikasını sunduklarını görmekteyiz. İslam
pornografi ve hakarete varan eylemlerde
adına gönülleri fetheden dervişlerin oynadıkları
bulunması sosyal alanda Müslüman ve
rolün önemini, günümüzde dahi yol
Hristiyanlar arasındaki gerilimin yükselmesine
kavşaklarında bulunan tekkelerin varlığı ile
neden oldu. Müslüman halk tarafından Struga
açıklamak mümkündür. Makedonya’daki
şehrinde organize edilen protestolar gerginliğin
Kalkandelen Harabati Baba Tekkesi, Struga
somut örneğidir. Bu bağlamda ülkede İslam
Halveti Tekkesi gibi.
karşıtı yorumlarda artışların olduğu uzun süren
tartışmaların olduğunu da belirtmek gerekir. İşin İslam’ı yaymak adına ve adalet üzere
ilgici konuyla ilgili olarak devlet veya dinî hüküm süren Osmanlı yönetimi ile; Mevlevîlik,

21