Page 101 - Tarih Çevresi Dergisi - Mart Nisan Sayısı 2021
P. 101
tarih çevresi
evlendirilişinden dolayı küskünlüğünü belirtmek tepsi içine gelin basar. Bunun anlamı, evliliğin
üzere yapılır. su gibi tertemiz, doğrusu sorunsuz geçmesidir.
Arabadan inen gelin kapı eşiğini şerbete batırdığı
Daha sonra gelini çıkarmaları için "koçi
parmaklarıyla üç defa dokunur. Bunun anlamı da
halkı" "emaneti isteriz" deyince gelin çıkarılır.
hayatlarının tatlılık içinde geçmesidir. Gelin eve
Gelini "koçi halkı" alkışla karşılar. Gelinin
ilk adımını atarken sağ ayağıyla atmaya dikkat
duvağını ilk önce erkek çocuğu açar ve çocuk
eder. Gelin ile güvey birkaç dakikalığına
gelin duvağına bir avuç çerez (leblebi, şeker)
odalarına girerler. Kadınlar ise kapı önünde
koyar. Davetli olan tüm kadınların üzerine bu
türkü söyleyip kapıyı yumruklarlar. Odadan
çerezden atılır.
çıktıklarında damat erkeklerin, gelin de
Gelin bu arada yakınlarıyla görüşüp kadınların arasına alınır ve eğlence devam eder.
ağlamaya başlar. Gelinle görüşenler geline para
Pazar akşamı yemek verilir. Bu yemeye
verir. Bu arada "koçi halkı" arabalara biner. Bu
hoca da davet edilir. Hocanın oturduğu sofraya
arabaların hepsi çiçeklerle süslüdür. Eskiden ise
damadın da oturması gerekir ve buna "hoca
gelin almaya faytonla gidilirmiş. Faytonu çeken
sofrası" denir. Ancak bu adet günümüzde herkes
atlar çiçeklerle süslenip üzerlerine kumaş
tarafından uygulanmamaktadır. Yemek
atılırmış. Bugün sadece daha kırsal yerleşim
yenildikten sonra güveyin gerdeğe girme sırası
yerlerinde atlar kullanılır. Atlar da süslenir ve
gelir. Güvey gerdeğe girdiği sırada arkasına
köyün etrafı davul zurna eşliğinde gezilir
yumruk yememek için halk arasından koşarak
(Stvetova köyünde olduğu gibi).
ayrılır.
Gelini de arabaya alan "koçi halkı"
erkeğin evine doğru yol alır. "koçi halkı"
Güvey odaya girince gelin odada tek
arasından bir araba erkeğin evine daha çabuk
başına bekler. Güvey odaya girdikten sonra
varır ye diğer arabaların yola çıktığını haber
birbirlerine, "hoş geldin" derler. Gelin damadın
verir. Bu haberi getirene "müjdeci" denir.
elini öper. Güvey gerdeğe girmeden önce gelinin
Müjdeciye gelinin çeyizinden bir takım dantel
duvağında namaz kılar. Bu namazla ilgili bilgiler
hediye edilir.
düğünden önce aileleri tarafından çocuklarına
"Koçi halkı" güvey tarafından kapıda verilir. Gerdek öncesi yatakta küçük bir erkek
beklenir. Gelin arabası evin önüne varınca, çocuğa takla attırılır ki çocukları tez ve erkek
güvey arabanın üzerine tabakla çerez atar ve olsun.
tabağı elinden fırlatır. Bu tabağı yakalayan,
Ertesi gün sabah erkenden kızlar türkü
kaynanadan para almadan geri vermez.
söyleyip def çalarlar, gelinin dışarı çıkmasını
Güvey, arabaya binip gelinin yanına beklerler. Gelin odadan çıkınca kaynana odaya
oturur. Gelinin koltuk altında Kur'an vardır. girip "nişan" ister. Bu nişan gelinin hakire olup
Gelin arabadan İndirilirken arabanın kapısı olmadığını kanıtlar, Üsküp'teki Türk halkı için
önünde bakır bir tepsinin içine su dökülür ve bu bu çok önemlidir. Fakat damat gelinin bakire
99