Page 108 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi tarih çevresi

s.460. Yediyıldız tarafından Ordu Kazası için uygulanan
nüfus hesaplamasıdır. Bkz. Bahaeddin Yediyıldız,
100 TKGM-KKA-TD-76, v.192 b.
Ordu Kabası Sosyal Tarihi (1455-1613), Ankara 1984,
101 Faruk Sümer,”Anadolu’da Yaşayan Bazı Üçoklu...”, s.104. Bu nüfus hesaplamasında hane sayısını 5 ile
s.462. çarptık. Ayrıca bu rakama imâm, hatip, ehl-i berat,
sipahi, sipahi oğulları ve kale erlerinden oluşan askerî Mustafa Kemal Paşa’nın
102 TKGM-KKA-TD-76, v.l92a.
sınıfın da aile reisi oldukları varsayımını göz önünde
103 1463 tahririnde Ankara Yörükleri ile ilgili veriler daha bulundurarak bu kesime ait olan rakamı 5 ile çarparak Ankara’ya Gelişi
önce de belirttiğimiz gibi sınırlıdır. Dolayısıyla bu ilave ettik. Tespit edilen bu rakama mücerred sayısını,
defterde yer alan verileri diğer defterlerde yer alan malûl, meflûc, divâne, küt/kötürüm, yekdest gibi
bilgilerle kıyaslamanın yetersiz olacağı endişesi göz zihinsel ve bedensel engelli kişiler ile yaşlıları da dahil 27 Aralık 1919
önünde bulundurularak bu veriler tabloya ettik.
eklenmemiştir.
108 Ankara Sancağı’nın her üç tahrir döneminde nüfus
104 BOA-MAD-9, v.6a.; Ayrıca bkz. M. Arıkan, a.g.t, kategorileri ve bu kategorilerin tahminî nüfus Prof.Dr. Oğuz Aytepe*
s.20. ayrıntıları için bkz.Emine Erdoğan, a.g.t, s.85-111.
105 BOA-TD-117, s. 147. 109 Bu hususta bkz. Fernand Braudel, II.Felipe
Döneminde Akdeni^ ve Akdeni^ Dünyası, (Çev.MAli
106 TKGM-KKA-TD-74, v.79a.
Kılıçbay), Cilt I, Ankara 1993, s.485; Ö.Lüfı Barkan,
107 Konar-göçer taifelerinin tahminî olarak nüfusunun “Tarihî Demografı Araştırmaları ve Osmanlı Tarihi”,
tespiti için uygulayacağımız metod, Bahaeddin Türkiyat Mecmuası, X (1951-1953), s.15-17, 21.

Büyük önderimiz Gazi Mustafa Kemal çalışıyorlardı. Mustafa Kemal Paşa bu
Atatürk’ün, işgal edilen vatanını kurtarmak, cemiyetlerin aldığı kararların hiçbirinde isabet
Kurtuluş Savaşı’nı yönetmek üzere Heyet-i görmüyordu. O tam bağımsızlıkta direniyor,
Temsiliye üyeleri ile Ankara’ya gelişinin 100. kurtuluş isteyenlerin parolası “ya istiklâl ya
yılını kutlamanın onuru ve coşkusu ile ölüm” olmalıdır diyordu. Bu parolayı
hazırladığımız makale; O’nun dünya çapında ne uygulamak için, Türk yurduna saldıranlara

denli güçlü bir lider olduğunu bir kez daha silahla karşı konulacaktı. Uygulama safhalara
ortaya koymaktadır. ayrılacak, milletin duygu ve düşünceleri

Birinci Dünya Savaşı’ndan yenik ayrılan hazırlanarak adım adım hedefe ulaşılmaya
Osmanlı Devleti şartları ağır bir ateşkes çalışılacaktı. 1
anlaşması imzalamıştı. Millet aralıksız süren 19 Mayıs 1919’da millet egemenliğine
savaşlar sonunda yorgun ve fakir durumdaydı. dayanan tam bağımsız bir devlet kurmak
Ordunun elinden silahları alınmakta, galip amacıyla 9. Ordu Müfettişi olarak Samsuna
devletler birer bahane ile ülkenin birçok çıkan Mustafa Kemal Paşa bir hafta Samsun’da

bölgesini işgal etmekteydiler. Bu korkunç durum kaldıktan sonra 25 Mayıs’ta Havza’ya geçti.
karşısında ülkenin birçok yerinde kurulan Tutum ve davranışları nedeniyle padişah
cemiyetler bölgesel önlemler almaya tarafından İstanbul’a geri çağrıldı. Ancak

*Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü E. Öğretim Üyesi.

106 107