Page 31 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 31
tarih çevresi
meselesine aittir. Bundan dolayı anamla babam Makbule Hanımı da yanına alarak, kardeşi
arasında şiddetli bir çatışma vardı. Annem, Hüseyin Efendi’nin yanına gitmeye mecbur
ilahilerle okula başlamamı ve mahalle okuluna kaldı.38 Atatürk’ün dayısı Hüseyin Efendi,
gitmemi istiyordu. Gümrükte memur olan Langaza civarında Rapla köyünde yaşıyordu.
babam, o zaman yeni açılan, Şemsi Efendi’nin Atatürk buraya geldiğinde, köy hayatını hiç
okuluna gitmemi ve yeni yöntemlere göre yadırgamadı.
okumamı yeğ tutuyordu. Nihayet babam işi Bu durumu da şöyle anlatırdı: “Babam
ustaca çözdü. İlk önce bilinen törenle mahalle öldükten sonra annem ile birlikte dayımın
okuluna başladım. Böylece annemin gönlü köyüne gittik ve oraya yerleştik. Dayım tam
yapılmış oldu. Birkaç gün sonra da mahalle manasıyla bir köy hayatı geçiriyordu. Çocukluk
okulundan çıktım; Şemsi Efendi’nin okuluna bu ya, ben de o hayata derhal karıştım ve çok da
yazıldım.”33 hoşuma gitti. Dayım çiftlikte kâhyalık ediyordu.
Bu olay, Atatürk’ün kişiliğinde etkili olmuş, Bana da vazife verdi. Benim başlıca işim tarla
ilginç bir olaydır. Atatürk bu vesileyle, kadının bekçiliği idi. Kardeşim Makbule ile beraber
Türk toplumundaki yeri hakkında ilk dersi de bakla tarlasının kulübesinde oturur, tarladan
babasından almış oldu.34 kargaları kovmakla meşgul olurduk. Hatta bir
Atatürk’ün Şemsi Efendi Okulunda gün, hiç unutmam, Makbule ile yoğurt yiyorduk.
öğrenime başlaması bir şanstı. Çünkü o okulda Aramızda kavga çıktı. Makbule’nin başını
günün şartlarına göre, çok yetenekli öğretmenler tuttum, yoğurt çanağının içine soktum. Yüzü
vardı. Onların da katkısıyla Atatürk, okulu ve gözü yoğurt olmuştu!”39
derslerini sevdi ve ne olursa olsun okumaya Atatürk çocukluğuna ait bu hatırayı
burada karar verdi. Buradaki öğretmenler O’nun anlatırken hep gülerdi ve bu durumu Makbule
ufkunu açtı.35 Hanıma da zaman zaman tekrar ettirirdi.
Atatürk’ün çocukluğundaki mutluluğu ve Atatürk’ün çocukluğunda yaşadığı bu köy
ilk tahsil hayatı fazla uzun sürmedi. Çünkü O hayatı onda toprak ve vatan sevgisini ve ilerde
yedi-sekiz yaşında iken babası Ali Rıza Efendi yurdu saldırılara karşı koruyacak Büyük
vefat etti.36 O’ nun ölümü, Zübeyde Hanım’ı Adam’ın ilk sahip olma, koruma duygularını,40
tabiî ki olumsuz yönde etkiledi ve çok sarstı. bitki ve hayvan sevgisini geliştirdi ve cesaretini
Aslında bu olay en çok Atatürk’ün hayatını artırdı.41 O gün tarlayı bekleyen, kargaları
değiştirdi ve O’nun kişiliği üzerinde önemli rol kovan Atatürk, gün geldi, yurdun başını bekledi;
oynadı. Çocuk yaşta yetim kalması O’nda Türk Milletini tarih sahnesinden silmeye çalışan
“güçlenme içgüdüsü” ve kendi kendine karar düşmanları kovup, Cumhuriyeti kurmayı
verme yeteneğini ve çocuk sevgisini geliştirdi.37 başardı.42
Ekonomik açıdan da sıkıntıya düşen Kişisel özellikleri o günlerde şekillenmeye
Zübeyde Hanım, o sırada yedi yaşında olan başlayan Atatürk, Makbule Hanım’ın ifade ettiği
Atatürk’ün tahsilini durdurmaya ve kızı gibi, çiftlikte hiç boş durmuyor, kendi
28