Page 52 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 52
tarih çevresi
Roma ile karşılaştırma yaparsak bu kimliğini vurgulaması açısından oldukça
karşılaştırma Roma’daki Antik Dönem; Vicus- önemlidir. Kuzey platosu Akropolis’in zıt
Tiscus veya Bazilika Aemila’nın önündeki yönünde, güney yönündeki platoya
Roma Forumunun en eski ticari aksı olan yerleştirilmiş bu yapının kent kurgusuna
portikli yol ile yapmalıdır. ustalıkla uygulanışı, güney kemerlerini açıkta
Sütunlu caddeler en gelişmiş şeklini bırakarak, yarı-anıtsal biçemde yamaçtan
daha sonraları alacaktır ve özellikle Suriye ‘de yükselişi belki de dünyada ilk idi.
ki Antik Palmira’nın, sütunlu caddeleri ve Bizans döneminde Ayasofya, mimari ve
Forumları daha sonra Konstantinopolis’te de mühendislik ve de matematik dehanın yapıya
model olacaktır. Aslında, Roma kenti örnek yansıması olarak ne kadar yapıya ulaşılmaz bir
alınarak kurgulansa da, Byzantion’un çok yapı statüsünü kazanmış olsa da, mühendislik
boyutlu topografyası, Roma’nın düze yakın açısından da Hipodrum ve yapının kent
tepeleri ile pek örtüşmüyordu. Roma Genius topografyasındaki kurgusu da aynı ölçüde bir
Loci’sine dayanan Via Sacra kentin en eski ve mühendislik dehasını yansıtmaktaydı. Ayrıca,
en önemli ekseniydi ve Romalıların bu alandaki, mühendislikteki
Konstantinopolis’tekinin aksine, Roma’da, uzmanlıkları zaten yeterince bilinmekteydi.
tepeler ekseni boyutunda değil, kenti bir vadi Sonrasındaki, Valens Kemeri de bu
tabanı boyunca Akropolis ve Forum ekseninde mühendislik dehasının yeni bir bir göstergesi
bağlantılıyordu.
olarak kentin derin vadileri betimleyen, eşsiz
Böylece; S.Severus Döneminin topografyasında yerini alacaktır. Bu kent
Byzantion (Konstantinopolis) tarihinde en kurgusu, kentin üç boyutlu tepeler kurgusuna
önemli olayı, Hipodrom ve belki de büyük da işaret ederek, Roma’dan çok farklı olarak
eksen Mese’nin açılışı olmuştur denilebilir. topografik yapısal şekillenmelerin rol oynadığı
Hipodrom yeni bir formasyonu işaret ediyordu.
S.Severus dönemine atfedilen en önemli Roma kökenli bir yapısal form olarak
değişim devasa yapısıyla kentin Hipodrom, komplex ve yüksek yapısıyla aynı
topografyasına ustalıkla kurgulanan zamanda, Roma’daki benzeri olarak,
Hipodromun görsel olarak kent boyutuna Roma’dan aktarırıldığı Capitolium ve Forum
getirdiği iconic katkıdır. Özellikle, bir Roma Trajanus ile karşılaştırılır. Hipodrom: iki
kentinin en önemli yapısal özelliği, obelisk’i, büyük imparatorluk locası,
göstergelerinden biri kabul edilerek heykelleriyle, daha sonra Venedik’te ki S.
Roma’daki en önemli eğlence yeridir. Marco kilisesine getirilip korunan, devasa
S.Severus’un, Byzantion’da, bu Roma boyuttaki altın at heykelleriyle Capitolium’a
yapısının benzerini yaptırması kente bir Roma ve aynı zamanda Forum Trajanus’a
kenti kimliği kazandırması ve bir Roma kenti benzemektedir” (Ducellier, 1996). S.Severus
50
