Page 50 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

olarak tanındığı Bizans Döneminde kentin kent eksenidir.
tepeler eksenini işaret eden birincil, ana ekseni “Gerçekte, kentin başlangıç noktasıdır
ve ana caddesi olmuştur. İlerleyen yıllarda ise burası ve aynı zamanda da I. Ekseni oluşturan
Bizans döneminde ise bu defa Konstantinus kent omurgasının da en önemli ve hayati
tarafından da genişletilir ve geliştirilir. Daha parçasıdır ve kent bundan sonra bundan
sonraları kentin gelişiminde bu eksen öncül bir sonrası için S.Severus’un açtığı yoldan
referans noktası olarak dikkat çeker. Bu ilerleyerek gelişecektir, bu da, Byzantion için
eksenin önemi kent İstanbul adını aldığı S.Severus’un önemini vurgulamak açısından
Osmanlı Döneminde de önemini korumuştur. oldukça önemlidir (Çelik, 1996).

Janin’in, Embolos olarak tariflediği, Böylece Mese’nin yıllarboyu sürecek
Büyük Mese caddesi ilk olarak, S.Severus olan Ana Eksen ve ana arter önemini de
döneminde kendisi tarafından, açıldığını vurgulayarak gerçekte S.Severus’un ne kadar
belirtir ve Konstantinopolis’ te yerini aldığının önemli bir Ekseni kentin topoğrafyasına

altını çizer (Janin, 1964). “Başkentin içerisinde kattığının görülür. Mese’nin inşaası gerçekte
üçüncü Embolos, Chalce Million’a ve Forum S.Severus’un, Byzantion’un en önemli
Konstantinus’a gider, bu cadde S.Severus’un bölgesini çok analiz ettiğinin göstergesidir. Bu
bizzat kendisi tarafından uzatılmıştır” (Janin, nokta, Byzantion’un (0) sıfır noktası olan
1964). Million’u başlangıç noktası olarak almaktadır.
Henüz Ayasofya inşaa edilmemiştir, fakat
Mumford, Roma’nın “ana yol” inşa
Augusteon Forumunun yerinde kentin ticari
etme yeteneğine dikkat çeker (Mumford,
2007). merkezi olan, Agora mevcuttur ve bu bölgenin
hatta Byzantion’un odak noktası olduğu
Yine Mumford’a göre: “caddeler, daha tartışmasızdır.
çok gücün sergilendiği tantanalı, bir gösteri
yeri haline geldiğinden böylece geçmişten Byzantion’un odak noktası tepeler
gelen “cadde“ kavramı da Helen geleneğinden ekseni boyunca, uzanan eksene Mese ile
bağlantılanır ki bu nokta da pek çok eksenin
farklı olarak, Roma’da oldukça farklı bir
kesişme noktasıdır. Liman Ekseni; Akropolis
kavram haline geldi (Mumford, 2007).
Ekseni ve Mese Ekseni ile böylece tüm önemli
Böylece, bu yeni cadde kavramı Eksenler birbirine bağlantılanmış olur.
Konstantinopolis’e de taşınarak adapte
Mese’nin önemine dikkat çekilerek ilk
edildilmiştir.Bu oluşum; Konstantinopolis
dönemlerde, daha sonra inşa edilen
şehrinin gelişimi açısından oldukça büyük Ayasofya’nın önündeki meydana açılan bir
önem taşıyordu.
kapı ile de bağlantılantığı söylenir. Eyice,
Mese, aynı zamanda, Antik Mese hakkında, oldukça detaylı bir
Byzantion’un ilk açılan caddesi ve birincil açıklamada bulunur: “S. Severus’un en önemli

48