Page 77 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

Büyük Güçlerin konferanstaki inatlarına karşıladığı için çok fazla zorlanılmadan Büyük
rağmen şartlar değişiyordu. Türk direnişinin Millet Meclisi'nde onaylandı. Ancak, Fransa ve
artan gücü ile birlikte Müttefik İşgalinin Türkleri İtalya ile yapılan anlaşmalar tamamiyle farklı
ve belki de bütün İslam alemini Bolşeviklere konu idi. 1921 Nisanı'nın sonlarında
doğru ittiğinin artık iyice anlaşılmasıyla Fransa onaylanmak üzere Meclis'e ilk sunulduğunda,
ve İtalya'nın önde gelen devlet adamları ve askeri olarak geri çekilme ve uluslararası
Başbakan David Lloyd George hariç İngiliz tanınma karşılığında Bekir Sami'nin verdiği
hükümetindeki hemen hemen herkes durumun ekonomik imtiyazlar yüzünden önemli bir
ciddiyetini kavramıştı. Yunan finansörlerine muhalefetle karşılaştı. Nefret edilen
kendisini borçlu hisseden Lloyd George kapitülasyonlara benzetilen bu imtiyazlar
Yunanlıların Türkiye'yi işgaline destek vermeye Mustafa Kemal dahil olmak üzere çoğu
devam etti, ancak bu sonu olmayan bir siyasetti milletvekili tarafından kabul edilemeyecek kadar
ve yeni kurulan Türkiye ile müzakerelerde çok bulundu.
bulunmak zorundaydılar. Sonuç olarak, Muhalefete bir tepki olarak, Bekir Sami
konferans sona erse de Bekir Sami Fransa ve yaklaşık bir yıl önce açılmış olan Meclis'te hep
İtalya ile birer anlaşma imzalamayı başardı. Bu var olan fikir birlikteliğini ilk kez bozdu ve
anlaşmalarla İtalya ve Fransa, Türk toprakları anlaşmayı destekleyen bir grup vekili örgütledi.
üzerindeki işgallerine tamamen son vermekte ve Bekir Sami kazanımların yanında verilen
Ankara hükümetinin istediği gibi Türk milletinin imtiyazların çok küçük bir bedel olduğunu ve
tek temsilcisi olarak onları tanımakta idi. Bunun Türk Millî hareketinin, savaş kendi aleyhine
karşılığında da mineral kaynaklarını kullanma henüz dönmemişken alabileceğinden daha
hakkını devam ettirme ve bazı sanayiler üzerinde fazlasını elde ettiğini düşünüyordu. Ancak,
tekel hakları gibi bazı ekonomik imtiyazlar Mustafa Kemal ve Meclis'teki destekçileri,
kazanmışlardır. Korumaları altında bulunan halihazırda ilerlemekte olan Yunan güçleri ve
Türkler kadar Yunanlıları da bırakmak diğer işgal güçleri varken, Misak-ı Milli
istemeyen İngiltere bile, "savaş suçlusu" olmakla sınırlarının gerçekleştirilmesini sağlamak için
suçlanan ve Malta'da tutulanlardan geriye Kapitülasyonların geri dönmesine müsaade
kalanlar ile Erzurum civarında Kazım Karabekir etmemeleri gerektiğine inanmaktaydılar. Onlara
gözetiminde tutulan başta General Townshend göre anlaşmaları yapabilmek için Bekir Sami'nin
olmak üzere İngiliz savaş esirleri arasında bir gerçekten gereğinden çok fazla taviz verdiğini
değişim yapmak için bir anlaşma imzaladı. düşünmekteydiler. Bekir Sami'nin kendi siyasal
grubunu örgütlemesine cevap olarak ve

yenilgilerini garanti altına almak ve Mustafa
Ankara'da Siyasi Bölünmeler
Kemal'in askeri liderliğine ve onun yetkisini
Moskova Anlaşması 1921 Temmuzu'nda, artırma yönündeki taleplerine karşı Meclis içinde

Misak-ı Milli sınırlarının tanınması gibi Türk artan muhalefeti yenmek için, Mustafa Kemal
milliyetçilerinin taleplerini tam olarak "Müdaafa-i Hukuk" adı altında kendi

75