Page 68 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 68
tarih çevresi
Parlamentonun oluşturulması için Ankara'da liderliğini ileri sürmek için henüz tam olarak
toplanacak olan bir Millî Meclis'e temsilcilerini hazır değildi. Çünkü O hala Sultan'a hürmet
göndermek üzere seçim yapmaları istendi. edenlerin desteklerine ihtiyaç duymaktaydı.
Oldukça kısa bir süre içinde, temsilciler
Ancak, Büyük Millet Meclisi
Ankara'ya ulaştı. Düşman saldırıları ya da diğer
Hükümeti'nin hakim olduğu bölgelerde bir demir
sebeplerden dolayı Ankara'ya gelemeyenlerin
yumruk kontrolü edinmesi uzun sürmedi. Bütün
yerine, Erzurum ve Sivas Kongrelerinde daha
erkekler, yaşlarına ve fiziksel şartlarına
abartılısının yapıldığı şekilde Mustafa Kemal ve
bakılmasızın Türk Milli Ordusu'nun askere
diğer liderler kendi temsilcilerini atadılar. Kısa
alımlarına muhataptı. Yeni ağır savaş vergileri
bir süre içinde, Meclis çeşitli yasalar ve tüzükler
(tekalif-i harbiye) kondu. Bu vergiler sadece
hazırlayarak pek çok alternatif ismi tartıştıktan
gelirin önemli bir kısmını istemekle kalmayıp,
sonra Büyük Millet Meclisi ismini aldı.
mükelleflerin zenginlikleri, yiyecekleri,
Celaleddin Arif'in mükemmel bir erzakları, kamyonları ve otomobilleri ve yeni bir
zamanlamayla, dağıtılan Osmanlı Meclis-i Türk Millî Ordusu'nu yaratmaya ve
Mebusan'ının Başkanı olarak otoritesini
silahlandırmaya yardımcı olacak her şeyi
kullanarak, İstanbul'da olup bitenlerin ışığında,
kapsıyordu. Sıkı bir sansür sitemi kuruldu, bu
yeni milliyetçi Meclis'in Meclis-i Mebusan'ın sansür Meclis üyelerine gönderilen ya da onların
meşru devamı olduğunu açıkladı ve Meclis
gönderdiği mektupları bile kapsamaktaydı. Bu
Başkanlığı doğal olarak lidere yani Mustafa
sıralar, İstanbul ile yapılan bütün iletişim katı bir
Kemal'e gittiğinden kendisi de Başkan
şekilde yasaklandı.
Yardımcısı oldu. İngilizlerin İstanbul'da
sıkıyönetim uygulaması, Mustafa Kemal'in Sadece resmi görevli yetkililer telgraf
hatlarını hatta mektup yazışmalarını
Ankara'da ayrı bir Türk hükümeti yaratmasına
yol açmış olsa da, Mustafa Kemal hala kullanabilmekteydi. Seyahatler sadece polisten
takipçileri arasında Saltanat ve Halifeliğin müsaade alındıktan sonra yapılabilmekteydi,
devamını destekleyenleri ikna etmek için, bunların da belirli bir amaç ve belirli bir menzile
İstanbul'daki muadilinin yerini aldığı şeklinde gidiş-dönüş şeklinde olması gerekmekteydi.
düşüncelere yol açabilecek Vekiller Heyeti ya da Yabancı yolcular/seyyahlar ancak büyük
ayrı bir icracı hükümet kurmak yerine Ankara limanlarda ve sınır geçişlerinde resmi
hükümetinin hala Sultan adına savaşmakta araştırmaların akabinde ülkeye kabul
olduğunu güvencesi vermekteydi. Meclisin edilmekteydi. Sadakatsizliklerin bütün
çıkardığı yasalar ve bakanlıklar ile hükümetin örneklerinin kökünü kazımak, Ankara
kanunları Sultan ve onun İstanbul'daki hükümetinin değişik düşmanlarının gönderdiği
hükümetinden ziyade meclis adına yürürlüğe sabotajcılara ve casusların faaliyetlerine yönelik
konsa da, İcra organı Büyük Millet Meclisi karşı-istihbarat ve karşı hareketlerde bulunmak
Hükümeti şeklinde kurulmuştu. Gelişmeler üzere bir gizli polis kuruldu. Büyük Millet
Ankara'nın lehineydi, ancak Mustafa Kemal Meclisi tarafından yürürlüğe konan pek çok
66