Page 44 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 44
tarih çevresi
gelenlerinden Basil Zaharoff ve banker Zahidi ülkeydi. Batı cephesindeki çıkmazın büyük
isimli bu Yunanlıların her ikisi de onu, eğer kısmı Fransa'nın kuzeyinde yer almış ve buralar
dayanabileceği bir güçlü Hıristiyan dini savaştan tam bir yıkımla çıkmıştır; köyler ve
dayanağına ihtiyaç duyuyorsa, Doğu Akdeniz'de çiftlikler silip süpürülmüş; yollar ve demir
geleceğin ana dalgası olacak olan Hıristiyan yolları yerle bir edilmiş; binlerce erkek
Yunanistan'ın kendisine bunu sağlayacağına öldürülmüş ve sakatlanmıştı.
ikna etmekteydiler. Bunun için, İstanbul'da ve
Clemenceau, intikam ve tazminat
Batı Anadolu'da eski Helen İmparatorluğu'nun
iddiasında ve talebinde bulunmak için savaş
yeniden ihyasına dair Yunan rüyasının
dönemi propagandasına ihtiyaç duymamaktaydı.
gerçekleşmesine yardım edilmeliydi, böylece
Sonuç olarak, onun tartışmalara katkısı büyük
Hıristiyan Avrupa'ya karşı putperest ve kafir
ölçüde Fransa'nın, geçici bir süre için işgal
addedilen İslâm'ın yayılmasının önünde nihai ve
etmesine müsaade edilen hem Rhineland ve hem
kırılmaz bir engel koyulmuş olacaktı. Şüphesiz,
de Osmanlı Suriyesi ve Çukurova'da ne alacağı
onun için önemli olan, yeni Yunan
ile ilgiliydi. Aslında savaş sırasında yapılan
İmparatorluğu'nun hayallerini gerçekleştirmekte
anlaşmaların neticesinde ortaya çıkan anlayışla,
İngilizlerin verdiği tüm desteğe duyacakları
Fransa'nın bu bölgeleri sürekli olarak işgal
minnettarlık ve bunun neticesi olarak İngiliz
etmesine müsaade edilecek ve bu bölgelerin
tavsiyelerini, hatta bir noktaya kadar Mısır, Irak
zenginlikleri Fransa'nın yeniden imarına katkıda
ve Hindistan'a tek geçidi teşkil eden Süveyş
bulunacaktı. Ancak konferans devam ederken,
Kanalı'nda olduğu gibi savaş sonrası dönemde
aşırı yaşlılıktan dolayı Clemenceau emekli oldu
İngiliz egemenliğini kabule yönelik göstereceği
ve yerine daha parlak iki devlet adamı geldi.
isteklilikti. Bunun ötesinde, özel ve kamuya açık
Bunlardan Briand, Yunanlıları her zaman tercih
toplantılarında, Lloyd George İslâm, Türkler ve
etmekte ve Türkleri sevmemekteydi. O,
bazı konularda Yahudilerden nefret ettiğini
konferansın Yunanlılara kendi menfaatlerine
ispatladı. Ermeniler ve İtalyanların neredeyse
kullanmak üzere çok fazla şey vermesinden ve
Türkler kadar kötü olduklarını ancak bunların en
bunun sonucu olarak da kendi kamuoylarının
azından Hıristiyan olduğunu kabul ediyordu. Bu
kesinlikle müsaade etmeyeceği miktarda
bölgelerdeki ekonomik ve demografik durumun
Müttefiklerin sağlayacağı kitlesel cinsten
tamamen bir cahili olmasına rağmen, bu
yardımlara ihtiyaç duyacağından dolayı
bölgelerin koruması altındaki Hıristiyan
kaybedenler safında olacağından korkmaktaydı.
unsurlara verilmesini önermekteydi.
Bu devlet adamlarından ikincisi olan Raymond
Fransız Başbakanı Georges Clemenceau Poincare ise artan bir şekilde Türk sempatizanı idi
konferansa Orta Doğu hakkında önemli ölçüde ve Türk direnişi neticesinde buranın ancak kitlesel
daha fazla bir bilgiyle ve hatta dinî önyargıdan bir müdahale ile alınabileceğini anlamak suretiyle
uzak bir şekilde geldi. Fransız siyasî Çukurova'dan çekilerek "Levant"ta Fransız
terminolojisi açısından o aslında bir liberaldi. hakimiyetini yeniden ihya etmek şeklindeki
Ama, Fransa savaştan en fazla acıyı çekmiş bir geleneksel Fransız politikasını terk etti.
42