Page 115 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

üniforma giymiş olarak resmini çektirdi ve bu verdi. Mustafa Kemal, Ali Fuat (Cebesoy) ve
resmin bir kopyasını kendisiyle gurur duyması başka bazı arkadaşları tutuklandılar ve hapse
için annesine gönderdi. atıldılar. Askeri kariyerleri tehlikeye girmişti,
fakat işten atılma yerine kendilerine
Piyade sınıfında teğmen olarak
imparatorluğun uzak bölgelerinde görev verildi.
görevlendirilen Mustafa Kemal'in Kurmay
Mustafa Kemal ile Ali Fuat (Cebesoy) o
Okulu'na gitmesine izin verildi. Kurmay
zamanlar hâlâ Osmanlı İmparatorluğu'nun bir
Okulu'ndayken kendisine duyduğu güvende
parçası olan Suriye'de bulunan Beşinci Ordu'ya
yeniden zayıflama ortaya çıktı. Orada en iyiler
atandı.
arasında bulunmaktaydı, fakat henüz en iyi
değildi. İçinde taşıdığı büyüklük hislerini Şam'a atanma Mustafa Kemal açısından
koruyabilmek için büyük mücadele verdi. kendisine vurulmuş büyük bir darbeydi.
Kendisini yıldızı parlayan bir şahsiyet, bir Annesine yakın olabileceği Selanik'e
kahraman ve ülkesinin bir kurtarıcısı olarak gönderileceğini ümit etmişti. Ali Fuat ve sürgüne
görmekteydi. Arada bir büyüklük duygusu dışarı gönderilen başka bir sınıf arkadaşıyla birlikte
da taşmaktaydı. Bir keresinde kendisi ve Mustafa Kemal ilk görev yerine gitmek için önce
arkadaşları hükümetin geleceği konusunda görüş gemiyle Beyrut'a, oradan da trenle Şam'a gitti.
alış verişinde bulunuyorlardı. Mustafa Kemal Ali Fuat'ın babası İsmail Fâzıl tanınmış bir Paşa
gelecekte kurulacak bir kabinede arkadaşlarının olduğu için Şam'daki komutan onları sıcak bir
hangi bakanlıklara ve diğer hangi liderlik şekilde karşıladı. Ancak birkaç gün sonra Ali
pozisyonlarına atanacağını gösteren bir liste Fuat, eyalet valisinin koruması olarak görev
hazırladı. Arkadaşları onun hangi makamı işgal yapan seçkin bir süvari birliğiyle birlikte özel bir
edeceğini sordular. Onun cevabı, "bu makamları görevle Beyrut'a geri gönderildi. Mustafa Kemal
size verecek olan benim" şeklinde oldu. hiç kimse olmama durumuna geri dönmüştü;
gözden düşmüş bir şekilde cezasını çeken bir
Sık sık yeterli uyuma güçlüğü yaşamış
subay olarak görülmekteydi. En son teknoloji
olsa da Mustafa Kemal 1905 yılında 57 kişilik
ürünü askeri malzeme ve taktiklerle eğitilmiş
sınıfında beşinci olarak kurmay yüzbaşı
olsalar da Beşinci Ordu'da görevli olanlardan hiç
rütbesiyle okuldan mezun oldu. O zaman yirmi
kimse onun açığa vurmak zorunda olduğu
dört yaşındaydı. Göreve atanmak için beklerken
şeyleri öğrenmekle ilgilenir görünmüyordu. Ona
Mustafa Kemal ve bazı arkadaşları Beyazıt
ve başlangıçta birlikte sürgüne gönderildikleri
semtinde bir apartman dairesi kiraladılar. Orada
üçüncü kişiye hiçbir görev verilmiyordu.
hükümetin yasak listesinde bulunan kitapları
okumak ve tartışmak için bir araya geliyorlar ve Askeri reform yapılması gerektiğinin
kendilerinin idealleri ile gelecek konusunda farkına varan Mustafa Kemal ve diğer arkadaşı
tartışıyorlardı. Onların faaliyetleri hükümetin Vatan ve Hürriyet Cemiyeti adını verdikleri gizli

dikkatinden kaçmadı. Bir hükümet ajanı bir cemiyet kurdular. Bu topluluğu genişletme
onlarının grubunun bir üyesi oldu ve onları ele yolunda çabalar gerçekleştirilse de ciddi bir

113