Page 162 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 162
tarih çevresi
karşısında SCF'yi desteklemeyi sürdürür. Ahmet (Ağaoğlu) anılarında İzmir'i şu
şekilde tanımlıyor:
Ama bu arada, bir gelişme olmuş, yeni
fırkanın kuruluşundan yaklaşık iki ay sonra, "...İzmir yeni fırkanın çıkışını her
SCF'nin en güçlü olduğu kentlerden biri olan yerden ziyade hararetle karşılayan bir muhitti.
İzmir'de " Serbes Cumhuriyet" adında yeni bir Umumiyetle bu muhit nispeten daha
gazete yayınlanmıştır.30 Gazetenin 26 münevver, heyecanlı ve hassas bir kesimdir.
Teşrinevvel (Ekim) 1930 tarihli 1. sayısının ilk Bunun sebepleri meydandadır. Bu muhit
sayfasında; "Serbest Cumhuriyet ismini zengindir ve devlet hazinesine en az göz
gazetemize tesadüfi olarak seçmedik. dikmiş bir yerdir. Kendi zahmetleri ve kendi
Maksadımız büyük liderin açtığı ümit dolu çalışmaları ile geçinen insanlarda tabiatıyla
yoldan gitmektir. Muhterem İzmir ve Anadolu hürriyet ve serbestlik duygusu gelişmiştir.
halkı da aynı yolun yolcusu olduğu içindir ki, Sonra bu muhit nispeten daha aydındır.
gazetemiz her vakit halkın ve hakkın gazetesi Memleket aydınlarının çoğu oradadır. Daha
olmakla iftihar edecektir" deniliyordu. Şimdi sonra burası kendini bilen Türkçülüğün en
de SCF liderlerinin bilgisi dışında da bir yayın koyu noktalarından birisidir. Türk tipi, Türk
organı çıkıyor, kendisini yeni fırkanın yayın seciyesi kendini orada muhafaza etmiştir..."36
organı sayıyordu.31 Gazetenin ikinci İşte bu İzmir Fethi (Okyar) Bey'e telgraf
sayfasında yayımlanan yazının başlığı da çekiyor, heyetler gönderiyor ve İzmir'e davet
"Serbest Cumhuriyet tam Cumhuriyet, tam ediyor. Fethi (Okyar) Bey bu konuda Gazi'den
hürriyet halk ve hak yolundan gidecektir" öneri almaya gidiyor ve Gazi ona yalnız
Fethi (Okyar) 5 Eylül 1930 tarihinde İzmir'e değil, her tarafa gidilmesini, her tarafta
İzmir teşkilatını oluşturma görevini pek seçimlere iştirak olunmasını ve
nüfuzu olmayan Avukat Reşat Bey'e vermiş, teşkilatlandırılmasını ısrarla tavsiye ediyor.37
Reşat Bey 6 Eylül 1930 günü Vilayet Umumi IV
Kongresini gerçekleştirmiş,32 İzmir'de
Fethi (Okyar) Bey ve fırka arkadaşları
yayımlanan Hizmet gazetesine göre; SCF
daha izmir'e gelmeden önce yerel yönetimin
Vilayet Ocağı İdare Heyeti, ile birlikte de
tutumu nedeniyle kentte bazı olaylar çıkmıştı.
İzmir'de bulunan TBMM Reisi ile İzmir valisi
Yeni Asır gazetesine göre; 3 Eylül 1930 günü
ve Belediye Başkanı' nın yanında, C.H.F.'yi
Vali Kazım Paşa'nın başkanlığında, polis
ziyaret etmişlerdir.33 Ardından bir beyanname
müdürlüğünde yüksek rütbeli polislerin
yayınlayarak, üye kayıtlarına başladıklarını
katıldığı bir toplantı yapılarak bazı önlemler
İzmir halkına bildirmişlerdir34
alındı. Yine yerel yönetimce bazı kuruluşlara
Hizmet gazetesine göre SCF yalnız kent yeni fırka mensuplarını karşılamaya
merkezinde değil, tüm İzmir kazalarında hızla gitmemeleri konusunda tebligat yapılmıştı.
teşkilatlanmasını tamamlamaktadır.35 Fethi (Okyar) Bey'in İzmir'e geleceği 4 Eylül
160