Page 95 - Tarih Çevresi Dergisi - Mart Nisan Sayısı 2021

tarih çevresi

Ankara’ya gelerek Türkiye’den bu konuda Siyasi, askeri, kültürel, ekonomik
destek istemiştir. ilişkilerin yanında iki ülke arasında ulaşımla
ilgili görüşmeler de gerçekleşmiştir. Bu
1991 Eylülünde bağımsızlığını ilan eden görüşmeler iki ülke dışında diğer balkan
Makedonya’yı tanıyan ilk ülkelerden biri
devletlerini de yakından ilgilendirmektedir.
Türkiye olmuştur. Birkaç ay sonra da
Üzerinde durulması gereken en önemli proje
Büyükelçilik açılması da kararlaştırılmıştır .
2
“Batı-Doğu” ulaşım projesidir. Bu proje ile Batı-
Türk-Makedon ilişkileri Balkanlaşmanın Doğu arasında bir demiryolu ve karayolu
giderilmesi ile Avrupa süreçlerinin bu topraklara bağlantısı kurulmak istenmektedir. Bu projeye
3
açılması için demokratik bir modeldir . İki Türkiye ve Makedonya’dan başka Bulgaristan,
6
ülkeyi birbirine yaklaştıran en önemli faktör Arnavutluk hatta İtalya’da destek vermektedir .
ortak tarihi geçmiş ve paylaşılan ortak
Batı-Doğu koridoru ulaşım projesi,
değerlerdir. Mesela; 1908 Meşrutiyetine destek
Osmanlı’nın Avrupa’daki son yıllarına kadar
veren, 31 Mart olayının bastırılmasında Mustafa uzanan eski bir fikirdir. Yunanistan’ın
Kemal’le hareket eden Makedonlar olmuştur. İki
Makedonya’ya ticari ambargo uygulamaya
ülke arasında gerçekleşen üst düzey temaslar
başlaması bu projenin tekrar güncellik
Türk - Makedon ilişkilerinin sürekliliğini kazanmasına neden olmuştur.
körüklemektedir. Bu sürekliliğin temel prensibi
“Barış”tır. Birçok etnik grubu içinde barındıran D u r r e s - Ü s k ü p - S o f y a - İ s t a n b u l
Makedonya barışçı bir politika izlemeye güzergâhındaki bu koridor dört ayrı proje olarak
çalışmaktadır. Türkiye Makedonya’yı barışın düşünülmektedir. Kara ve demiryolu, hava ve su
anahtarı olarak gördüğünden onu her alanda ulaşımı ile Balkan ülkeleri arasında batıdan
desteklemeye çalışmaktadır . Makedonya doğuya doğru iktisadi ve ticari işbirliğini
4
Cumhurbaşkanı Kiro Gligorov bu ilgi ve sağlaması gereken bu koridorun 5 milyar dolara
7
yardımdan duyduğu memnuniyeti her fırsatta mal olabileceği tahmin edilmektedir . 2010
belirtmektedir. yılında tamamlanması düşünülen proje
gerçekleştiğinde, bölgedeki barış ve istikrarın
1992 Mayısında iki ülke arasında devamlılığının sağlanabileceği de umulmaktadır.
Güvenlik anlaşması imzalanmış, bunu Eğitim,
Kültür, Ticaret vb. anlaşmalar izlemiştir. Bugün 8 Mayıs 1993’te Ohri’de yapılan
Makedonya’da birçok Türk malını çarşıda, toplantıda proje üzerinde mutabakat
pazarda görmek, yatırım yapan Türk işadamına sağlanmasına rağmen siyasi ve iktisadi
rastlamak mümkündür. İki ülke arasındaki nedenlerden dolayı ilerleme kaydedilememiştir.
ekonomik ilişkilerin artması Makedonları Adriyatik’i Karadeniz’e bağlayacak olan Batı-
memnun ettiği kadar Türkleri de memnun Doğu otoyolu projesinin süratle hayata
etmektedir. Pazar ekonomisini uygulamaya geçirilmesi için gerekli çalışmaların
çalışan Makedonya, Türk işadamlarının yatırım hızlandırılması ilgili devletlerin iktisadi, siyasi,
yapmaları durumunda refaha ulaşabilecektir. sosyal ve kültürel işbirliklerini geliştirmesi
8
Çeşitli kurum ve derneklerin beraberinde açısından önemlidir . İlgili devletlerin
Makedonya’ya gelen Türk işadamları, özellikle diplomatları, basına verdikleri demeçlerde bu
Türklerin daha yoğun olduğu yörelerde yatırım projenin öneminden her seferinde
5
yapacaklarını belirtmişlerdir . bahsetmektedirler.

93