Page 165 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi tarih çevresi

Nezaretine tebligat ifasını selâmeti millet namına rüfekasmın ve Kastamonu Mebusu İsmail birkaç Ankara Mebusunun isimlerinin toplumsal sorunları ağırlıklı olarak

teklif eyleriz. 1 Kânunuevvel 1325, Kastamonu Mahir Efendinin; muhtelif kıymetlerde tedavül bulunduğunu görmekteyiz. dillendirmiştir. Meclisteki konuşmalarından
Mebusu İsmail Mahir, Ankara Mebusu Kasım” eden meskukâtı Osmaniye hakkında takriri.” diğer Ankara Mebusu olan Talat Bey ile
Mecliste en son söz aldığı konu kayseri
Konu uygun görülerek heyet tarafından da kabul Riyaseti Celîleye Mebusu Hacı Kasım Bey’in demiryolları ile kıyaslandığında daha yerel ve dini yönü daha
edilmiştir. 107 kuvvetli bir şahsiyet olduğu izlenimi
Meskukâtı Osmaniyyenin ilgili olarak halkın ihtiyaçlarının taşınması
“Ankara Mebusu Kasım Nuri Efendi ve memleketimizde muhtelif kıymetlerde tedavül üzerine sarf ettiği eleştirel sözler üzerine bırakmaktadır. Mecliste daha az söz almasına
rüfekasının; devri sabıkta tadilin tanzim olunup etmekte olmasından dolayı gûnâgûn zarar ve almıştır. “ — Efendim, refik-i muhteremim Hacı karşın ele aldığı konuyu doğru bir şekilde izah
elyevm meri bulunan Damga Nizamnamesinin müşkülata tesadüf edileceği vârestei izahtır. Bu Kasım Efendinin meşhûdâtı Konya’ya matuftur, edip, meclisi ikna edici konuşmalar yapıp,

bugünkü ihtiyaca ile mütenasip bir surette cümleden, sim (gümüş) Mecidiyenin İstanbul ile aynı vaziyet, Ankara hattında da maaziyabetin meselelerin halledilmesi için büyük bir gayret
tadiline dair takriri.”vardır. bazı Vilâyâtta yirmi kuruşa bazı yerlerde yedi devam ediyor. İstasyonlarda dağlar gibi yığılan içinde olduğu görülmektedir. Ayrıca seçim

Riyaseti Celîleye, hatta otuz iki kuruşa alınıp verilmekte olduğu zehâir hulul eden mevzim-i şifanın yağmur ve bölgesi olan Ankara’nın sorunlarını da yeri
geldiğinde gündeme taşıdığı görülmektedir.
gibi, Vilâyetimizde devâiri resmiyyece kabul kar fırtınalarına karşı müthiş bir tehlikeye maruz
Devri Sabıkta son defa olarak tadilin
olunan on dokuz kuruş kıymette tedavül bulunuyor, bunlar söylendi. Tüccar ve NUSRET BEY
tanzim edilip elyevm ahkâmı mer’î olan Damga
etmektedir. Aynı meskûkâtın müteaddit mültezimin ellerinde mevcut zehâiri sevk Nusret Bey üç farklı konuda mecliste
Nizamnamesinin birçok nevâkısı olduğu ve pek
mahallerde mütefavit bir ihtilâfı kıymetle revacı, edemediklerinden dolayı iflas etmekte ve bu söz almıştır. “Arıza-i Cevabiye Encümeni
çok mevaddının ahval ve ihtiyacat ve i’tiyadatı
vilâyetler beynindeki münasebatı ticariyyeyi yüzden birçok hanümanlar sönmektedir. Bunlar mazbatası münasebetiyle.” Meclisin açılışında
ahali ile kabili tatbik olamayacak surette işkâlâtı
ihlâl etmekle kalmayıp, çarşı ve pazarlarda da söylendi. Garibi şurasıdır ki, vagon okunan “Nutuk-ı Hümayun”’un tadili konusunda
mutazımmın bulunduğu bit tecrübe cümlece
bilfarz otuz iki kuruşa alınan Mecidiyenin, Mal tedarikinden izhar–1 acz eden Kumpanya, arpa mecliste uzun görüşmeler yapılmıştır. Trabzon
malûm olmuştur. Bu gibi ahalinin muamelâtı
Sandıklarınca on dokuz kuruşa kabul edilmesi nakliyatına fevkalâde ehemmiyet ve müsaade Mebusu Servet Bey’in Meclisin küşadının
yevmiye ve münasebatı medeniyyesine şiddeti
ahaliyi dahi ızrar ediyor. Binaenaleyh badema veriyor. Sebebi, arpanın Avrupa’ca bira kanunen yapıldığı, onun için bu nutuk-ı
irtibatı bulunan şu nizamname, köylü, şehirli,
bu misilli ıttıratsızlıklara mahal kalmamak üzere istihsaline hadim olmasıdır. Ticaretin, menfaatin hümayunda Padişah’a teşekkürün olmasına
tüccar ve sunûfu sairei ahalinin ahval ve
meskûkâtı Osmaniyyenin Vilâyatca da kıyyemi böyle göze çarparcasına bir şekil alması hayretle gerek olmadığı görüşündedir. Nusret Bey, bu
ihtiyâcâtıyla mütenasip bir surette tadili için
itibariyyeleri deva iri resmiyyenin kabul ettiği telakki olunur. Başka bir şey denilmez. Arpa görüşe karşı çıkmıştır. “Efendim, bu
tedbiri lâzımeye tevessül edilmesinin tahtı karara
miktar üzerinden yani her yerde Mecidiyenin on nakliyatı için vagon buluyor da, sair zahire buyurduklarınızı tamamıyla kabul
alınmasını rica ederim. Ankara-Kasım Nuri,
dokuz kuruş fiyatla alınıp verilmesi esbabının nakliyatına neden bulamıyor? Benim edemeyeceğim. Kanunu icra ettiğinden dolayı
Ankara-Mehmet Talat, Karaihisarı Şarki- Ömer
istik mali için Maliye Nezareti Celilisine söyleyeceğim bu kadar ve budur. Mevsimi şita teşekkür etmiyoruz, Padişah ya Meclise gelir,
Feyzi, Konya- Mehmet Vehbi, Amasya- Arif
tebligatı muktaziyye ifasına karar verilmesini hulul etmeksizin kumpanya tarafından ihtiyaca küşat eder veyahut isterse Sadrazamı vasıtasıyla
Fazıl, Ankara-Hacı Mustafa, Yozgat-Hayrullah”
teklif ve rica ederim. kâfi vagon gönderilmesiyle mevcut zehairin de küşat ettirebilir. Hâlbuki bizzat burayı teşrif
Bu konu ile ilgili olarak çok fazla nakli esbabının istimalini talep ve temenni
Ankara Kasım Nuri/ Ankara Mehmet edip bizzat meclisi açtığından dolayı biz
şikâyetler geldiği mecliste dillendirilmiştir. Bu ederim. Arpada buluyor da diğerinde neden
Talat/ Aydın İsmail Sıtkı/ Konya Mehmet kendisine teşekkür ediyoruz.” Sözleriyle
nizamnamenin tadil edilmesi için maliye bulamıyor? Asıl canımı sıkan mesele budur.” 110
Vehbi/ Kara hisarı Şarki Ömer Feyzi/ Yozgat Padişah’a teşekkürün ne maksatla yapıldığını
nezaretine havale edilmesi kararlaştırılmıştır. 108
Hayrullah” 109 görüldüğü gibi Ankara Görüldüğü üzere Kasım Nuri Efendi, anlatmaya çalışmıştır. Tartışmalar mecliste
Kasım Nuri’nin bir diğer önergesi de Mebuslarının çoğu zaman birlikte hareket Meclis-i Mebusan da çok yoğun olarak konulara devam etmiştir. Nusret Bey, yine söz alarak “
şudur.“Ankara Mebusu Kasım Nuri Efendi ve ettikleri, özellikle toplu verilen önergelerde girmemiştir. Mali konulardan ziyade siyasi ve kanunen kuşat ettiklerinden dolayı da teşekkür

162 163