Page 116 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 116
tarih çevresi tarih çevresi
20 ATASE, A.Ö.A., Kİ. 15, Ds.335/34, Fh. 4-13. bildiriliyordu. Bkz, ATASE, AÖ.A, Kİ. 15,
21 Aynı belge. Ds.335/34, Fh.4-36.
22 Ömer Çelebi, Atatürk Kayseri'de, Ankara, 27 Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, C.II, s.405;
1973, s.52 vd. Mazhar Müfit Kansu, a.g.e, C.II, s.497; Ali Milli Mücadele’de
23 Sırrı Kardeş, Heyet-i Temsiliye ve Mustafa Fuat Cebesoy, a.g.e., s.265.
Kemal Kırşehir'de, Ankara Basımevi, s.9. Ankara
28 Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, C.I, s.498-
24 Mazhar Müfit Kansu, a.g.e., C.II, s.493; Sırrı 499.
Kardeş, a.g.e., s. 17-18.
29 Enver Behnan Şapolyo, Mustafa Kemal Paşa Prof. Dr. Oğuz Aytepe*
25 Mazhar Müfit Kansu, a.g.e., C.II, s.495; Sırrı
Kardeş, a.g.e., s.35. ve Milli Mücadelenin İç Alemi, Hamle
Matbaası, İstanbul, 1967, s.93
26 20. Kolordu Vekili Mahmut Bey'in 24 Aralık
1919'da Kırşehir'e gönderdiği telgrafta; "... 30 Mazhar Müfit Kansu, a.g.e., C.II, s.497-500.
Kar ve yağmur nedeniyle yollarda çamurun Atatürk 19 yıl Once Bugün Ankara'ya
arttığı, bu nedenle Ankara'ya hemen gelmenin Gelmişlerdi. Ulus basımevi, Ankara, 1938,s.9.
imkansız olduğunu, tensip buyurulursa, önce 32 Bir Zamanlar Ankara, (Haz. Demet
Kırşehir'den Karakaya ve Köprü köyüne
varmayı sonra Beynam köyüne gelerek, Börtücene), Ankara, s.22 Bilal Şimşir, Milli Mücadele 1919-1922 tarihlerinde işgal edilmesinden sonra hızla yayılarak
Ankara'ya gündüz gözüyle ve öğleden Ankara, Ankara, istanbul, 1994,s.l48. ulusumuzun istilacı emperyalist devletlere karşı teşkilatlanmaya yönelmiş Anadolu’nun her
sonra teşriflerinin uygun olacağı..."
her şeyini ortaya koyarak kazandığı zaferdir. tarafında “Müdafaa-i Hukuk”, “Muhafaza-i
Birinci Dünya Savaşından yenik ayrılan Osmanlı Hukuk” ve “Reddi İlhak” cemiyetleri ile “Kuvayı
Devleti topraklarının büyük bir kısmını Milliye”, “Milli Müfrezeler”, “Milis Kuvvetleri”
kaybetmiş, 30 Ekim 1918’de imzaladığı Mondros gibi isimler altında gönüllü birlikler teşkil
Ateşkesi ile orduları dağıtılmış, silahları ve edilmişti. 1
cephanesi elinden alınmış, ordu birlikleri savaş
Direniş hareketi Mustafa Kemal Paşa’nın
gücünden yoksun kadrolar olarak bırakılmıştı.
Anadolu’ya geçişi ile başlamış, Haziran 1919’da
İtilaf Devletleri aralarında yaptıkları gizli
yayımlanan Amasya Genelgesi ile “milletin
anlaşmalarla Anadolu’yu işgale başlamıştı.
istiklalinin tehlikede olduğu tespit edilmiş,
Milli Mücadele başında, düşman istilasına istiklali ancak milletin azim ve kararının
karşı koymak için düzenli bir askeri güç kurtarabileceği öngörülmüştü.23 Temmuz/7
olmamasına rağmen güçlü bir teşkilatlanmaya Ağustos 1919’da Mustafa Kemal’in
gidildi ve direniş hareketlerinde millette Milli başkanlığında toplanan Erzurum Kongresi’nde ise
Mücadele ruhu yaratıldı. Ülke genelinde bu ruhun Milli Mücadele’nin hedef ve ilkeleri tespit
verdiği hareketlilik İzmir’in Yunanlılar tarafından edilmiştir. Erzurum Kongresi mahalli nitelikli
*Oğuz Aytepe Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü E. Öğretim Üyesi.
114 115