Page 28 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

Fotoğraf 7- Alacalılar Çarşısının Genel Görüntüsü (Bozkurt & Aksoy; 2023)
Dokuma
Dokuma; hayvansal ve bitkisel liflerin (hayvansal yün, kıl, ipek, bitkisel pamuk, keten vb. eğrilerek
ip haline getirilmesi ile belirli bir düzenekte birbirlerine değişik metotlarda tutturularak bir bütün haline
getirilmesidir.
Ortaya çıkan örgü, kumaş, kilim, halı, cicim, zili, sumak, çarpana, keçe, döşemelik, kolan vb.
ürünlerdir. Dokumalar tezgâh adı verilen düzeneklerde oluşturulur. Yatay tezgâh, dikey tezgâh, gömme tezgâh
gibi çeşitleri vardır. Dokumalar tezgâhta yatay ve dikey olarak birbirine geçirilip düzeneğinden oluşturulur.
Tezgâhta yatay olarak takılan ip örgüsüne çözgü aralardan yatayda çözgülerin arasından geçirilerek desen ve
motif oluşturmaya yarayan ip örgüsüne ise atkı ipleri denmektedir. Üç çeşit dokuma kumaş türü vardır; düz
dokuma, saten dokuma, dimi dokumadır.
Kahramanmaraş’ta Dokumacılık
Yörede dokuma; kilim, cicim, zili (zülü ya da sili), çuval, çorap, heybe (habe), çul, hayvan koşum takımları,
çadır vb. gibi çeşitlenmiştir. Dokuma, “gergef” adı verilen dokuma tezgâhlarında yapılır. Dokumacılık, yapım tekniğine
göre mekikli ve kirkitli dokumalar olarak yapılır. Mekikli dokuma tekniğinde kumaş dokuma, kolan, çarpana (plaka)
dokumalar yapılır. Bu dokuma çeşitlerinden yün, ipek, pamuk ya da keten kullanılarak; kumaş, çevre, peşkir, yağlık

26