Page 46 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 46
tarih çevresi
istemediğini, ülkede yaşanacak bir iktidar dünde büyük ölçüde devam ederken, ordu
boşluğunun ekonomik ve sosyal keşmekeşten birliklerinin öğrenciler üzerine ateş açması
daha zaralı sonuç veremeyeceğini, tek çıkar sonucu 40 kişi öldü, birçok kişi de
yolun Müslüman halk tarafından seçilen bir yaralandı.”18, “İran’da Şah aleyhtarı
hükümetin işbaşına gelmesi olduğunu açıkca gösterilerin yoğunlaşması üzerine Başbakan
beyan ediyordu. Kendilerini Markist olarak Şerif İmami istifa etti ve yerine Şah,
tanıtan gençlerin de kurulacak hükümeti Genelkurmay Başkanı General Gualm Rıza
destekleyeceklerine inandığını belirtmesi, Azhari’yi atadı. İran’da genel Valiler’de
ihtilalin gerçek habercisiydi. Sağ ve sol uçlar görevlerinden alındı. Tahran’da yayınlanan 5
birleşebilirdi. Nitekim, işareti alan halk birden gazeteden dördü kapatıldı, sadece hükümet
sokaklara döküldü15. organı durumunda olan Raştakiz gazetesinin
yayınına izin verildi.”19, “İran eski Başbakanı
“İran’ın Pahev kentinde Şah yanlısı Amir Abbas Huveyde gözaltına alındı.
bir kabile üyelerinin Şah aleyhtarı gösteri Fransa’da bulunan İranlı Şii lider Ayetullah
yapan bir kalabalığa saldırmaları sonucu 40 Humeyni, bugün basına dağıtılan ve “İran
kişi öldü, birçok kişide yaralandı.”16 Halkına Mesaj” başlığını taşıyan çağrısında,
ABD’nin İran’da kurulan askeri rejimi
Cumhuriyet Gazetesinden Ergun desteklediğine dair bildirisini şiddetle
Balcı, otoriter politikalarla bir ülkeye düzen ve eleştirerek, İran halkını bu hükümeti
istikrar getirilemez.Dünyanın en otoriter tanımamaya ve baltalamaya çağırdı.”20,
rejimine sahip ülkelerden biri olan İran’da “İran’da son 24 saat içinde yeniden olaylar
istikrar ve düzen sağlanamıyor. Bundan dolayı çıktı. Şah aleyhtarı göstericiler ile güvenlik
Türkiye içinde anarşi ve terör ortamı nedeniyle kuvvetleri arasında yer alan çatışmalarda 20
otoriter rejim özlemlerinin İran örneğinden kişi öldü, birçok kişide yaralandı.”, “İran’da
almaları gereken dersler vardır. Azgelişmiş Şah rejimini protesto etmek amacı ile dün
ülkelerde demokratik rejimin işleyememesinin başlatılan genel grevin ülkede (20 Kasım
nedeni halkın demokrasi terbiyesinin 1978) hayatı büyük ölçüde etkilediği, güvenlik
yetersizliği değil, ülkedeki ekonomik ve sosyal kuvvetleri ile grevciler arasında çıkan
sorunların ağırlığıdır. Batı ve ABD İran’da çatışmalarda 9 kişinin öldüğü birçoı kişinin de
rejimin baskıcılığına rağmen jeopolitik ve yaralandığı bildirildi.”21
ekonomik çıkarları nedeniyle Şah rejimini
destekliyorlar demektedir17. Kasım ayında Aralık ayına girildiğinde basında
çıkan pek çok haber vardır. 1978 Kasım ayı çıkan haberlerin şiddet boyutunun arttığı ve
itibariyle Türk basınına yansıyan İran gösterilerde ölenlerin sayılarının binlerle ifade
haberlerinin bir kısmı ise şunlardır: edildiği görülmektedir.
“İran’da 12 ilde ilan edilen 1 Aralıkta halk “kefen” denen beyaz
sıkıyönetime karşın Şah aleyhtarı gösteriler bezlere sarılı olarak Lale Meydanında
44
