Page 57 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

seçerek Karadeniz kıyılarını terörize eden Rum ordusunun silahsızlandırılmasının
çetelerini sindirmek gibi zor bir görevi denetlenmesini vurgular hale getirildi. Fakat
üstlenmesini istemişlerdir. Bu noktada, her iki gerçekte bir direniş örgütlenmesine dair açık bir
kesim de görevin bir millî Türk direnişi niyet vardı. Umumî Müfettiş olarak Mustafa
örgütlemek olduğunu açık şekilde ileri Kemal'e geniş yetki ve güç verilmesi, bu görevin
sürmektedirler, ancak ne Sultan, ne Harbiye gerçek amacının bu emirleri gören ve kabul
Nazırı, ne de Mustafa Kemal'in kendisinin eden, Sultan ve Harbiye Nazırı gibi herkes
kafasında bu kadarı yoktu. O dönemki mevcut tarafından büyük olasılıkla bilindiğini
durumun gösterdiği, O'nun sadece Karadeniz göstermektedir. Zaten aslında bunlar da
kıyısı boyunca düzeni yeniden sağlamak Mondros Anlaşması'na başından beri karşıydılar
amacıyla gönderildiği şeklindedir. Ancak görev ve bu yüzden İngilizlerin burnun dibinde, Trakya
yerine gidip, buradaki halkın çetelerin elinde ne ve Anadolu'da ortaya çıkan değişik mahalli
kadar büyük acılar çektiğini gördükten sonra, milislere mümkün olan en büyük yardımları
çok daha büyük bir jandarma gücü örgütlemesi göndermişlerdir.
için kendisine İstanbul'dan izin verilmesini
Mustafa Kemal'in görevinin belki de en
istedi. Bu talebi, böyle bir askeri güç artışının
zekice kısmı, şu ya da bu şekilde henüz direniş
Türk silahlı güçleri konusunda Mondros'un
başlatmış olan dengesiz güçler üzerinde bir
getirmiş olduğu sınırları ihlal edeceği ve
komuta sahibi olma durumudur. Eric Jan
"Türklere daha fazla Hıristiyan'ı katletme
Zürcher, başlığı tezini açıklayan (Unionist
kapasitesi" vereceği gibi gerekçelerle Müttefik
Factor) parlak çalışmasında, İttihat ve Terraki
komutanları tarafından reddedildi. Bu olay,
liderleri Enver, Talat ve Cemal Paşalar,
Mustafa Kemal, Harbiye Nazırı ve hatta
İstanbul'un Müttefikler tarafından işgal
Sultan'ın savaş döneminde yürütülen
edilmesinden hemen önce güvenlikleri için
propagandaların Müttefikleri ne ölçüde
Almanya'ya kaçmadan önce, Enver'in savaş
etkilediğini anlamasına yardımcı oldu. Çünkü
dönemindeki gizli istihbarat ve propaganda
Rumlarca katledilen Türk nüfusunu korumak
teşkilatı Teşkilat-ı Mahsusa'yı Karakol'a ve
için girişilecek herhangi bir çaba müttefikler
İttihat ve Terraki Partisi'ni de kısa bir süre
tarafından bir katliam olasılığı olarak
yaşayan Fırka-i Müceddidin'e dönüştürmesine
algılanmaktaydı. Bu durumda Mustafa Kemal
ilaveten, tüm İmparatorlukta işgale karşı bir
için tek çözüm yolu, Müttefiklerin kontrol ve
direniş örgütlemeyi amaçladıklarını ileri
denetimlerinin dışında kendisine bağlı bir Türk
sürmektedir.
askeri gücü örgütlemekti. Bu askeri güç
başlangıçta ihtiyaç duyulan korumayı temin Bu İttihatçı liderler Karakol'un ilk lideri
ederken, aslında yabancı yönetimine karşı bir Kara Vasıf'a Anadolu'ya ajanlar göndererek
millî direnişin de temellerini atacaktı. Ancak Mustafa Kemal'in yönetmeyi amaçladığı birleşik

bundan sonradır ki, Mustafa Kemal'in bir direnişin önünü açması talimatını verdiler-
Anadolu'daki görevi değiştirilerek Osmanlı yani kısacası Mustafa Kemal, Enver ve diğer

55