Page 103 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

başkanlığa seçilemediler. Curzon planlarını Türkiye'den milyonlarca frank tazminat alma
uygulamak üzere harekete geçti. Konferansın hakkına sahip olmuştur. "Boğazların Serbestisi"
açılış oturumunda yaptığı konuşmasında, tekrar sadece uluslararası bir yönetim tarafından
tekrar müzakerelere baz olarak Sevr güvence altına alınabilirdi ve bu güvence de
Antlaşması'nın takip edilmesinden bahsetti ve sadece boğaz sularını kapsamakla kalmayıp
Türklerin istekleriyle uyumlu hale getirmek başkent İstanbul'un kendisini de kapsamaktaydı.
üzere bunlar üzerinde sadece çok küçük
Bu iddiaya, Türk millî hareketinin
değişiklikler yapılabileceği üzerinde durdu.
başkenti Ankara'ya taşınmasıyla, istemeyerek de
Türklerin bu antlaşmayı son derece başarılı bir
olsa kısmen bir destek verilmiş oldu. Türkiye'nin
şekilde devre dışı bıraktığı gerçeğini ise
güney kıyılarındaki Ege adaları İtalya ve
tamamen görmezden geldi. Curzon'u müteakip
Yunanistan arasında paylaşılacaktı ve Türkiye
bir konuşma yapan İsmet İnönü, hükümetinin
Ege denizinin herhangi bir parçası üzerinde
sadece Misak-ı Milli temelinde müzakerelerde
herhangi bir hakka sahip olmayacaktı. Türk
bulunma kararlılığını vurgulayınca, bir çok Türk
ordusu, jandarması ve polisinin sayısı,
önerisi karşında ne tür bir histeriye kapıldığını
Hıristiyanları katletmelerinin önüne geçebilmek
gösterir bir şekilde Curzon, zorbalığını adeta ilan
amacıyla son derece sınırlı tutulacak ve bütün
etti ve İsmet İnönü'yü normal diplomatik
bunlar büyük bir yabancı ordu ve polis gücünün
prosedürleri kesmek ve bozmak gerekçesiyle
varlığı ile güvence altına alınacaktı. Daha sonra
kınadı ve onun zorla başkasının sırasını almayı
Hatay olarak adlandırılan İskenderun ve
talep etmeye yaklaştığını söyledi.
Antakya, Ankara Antlaşması ile Suriye'ye
Konferansın ilerleyen saatlerinde Curzon
verilmişti, ancak muhtar bir yönetim altında bu
ve onun Fransız ve İtalyan meslektaşları Sevr
bölgenin Türk sakinleri de koruma altına
Antlaşması'nın ana noktaları konusunda
alınmıştı. Buna rağmen daha sonra tamamen
ısrarlarını sürdürmeye devam ettiler. Buna göre,
Suriye kontrolüne geçmek zorunda bırakılmak
kapitülasyonlar korunmalıydı; Türkiye'de
istenmekte ve buradaki Türk vatandaşlarının
yaşamakta olan yabancı vatandaşlar ve tebaa ve
korumasını da Fransız Manda yönetimi
bunların yanında gayri müslim azınlıklar sadece
üstlenmekteydi. Curzon, bu bölgenin Arap
kanun yolu ile değil tabancı polis hatta askerler
nüfusu ile aralarında büyük etnik ve coğrafik
marifetiyle korunmalıydı. Millî Kurtuluş
farklılıklar olmasına rağmen özellikle Musul ve
Savaşı'nın bir neticesi olarak ortaya çıkmış olan
Kerkük'ün petrol ve tahıl rezervleriyle birlikte
Türk devleti, Osmanlı hükümeti tarafından
Irak'taki İngiliz Mandası'nın bir parçası olarak
yüzyıllar boyunca yapılmış olan tüm borçların
bırakılmasında ısrar etmekteydi.
ödenmesi sorumluluğunu kabul etmeliydi.
Osmanlı İmparatorluğu'nun daha önceden birer İsmet (İnönü) ve Türk heyetinin diğer
bölgesi olan diğer ülkeler gibi Yunanistan da, üyeleri konumlarını muhafaza etmeyi
yüzyıllar boyu süren Osmanlı yönetimi sırasında sürdürerek, Türk bağımsızlığının tanınmasını ve
"ülkelerine" verilen zararlar karşılığında Misak-ı Milli'nin

101