Page 29 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 29
tarih çevresi
aldı. Bu nedenle de İsmet İnönü genel Hükümetin kısa ömürlü olmasına rağmen,
başkanlıktan ayrıldı. 14 Mayıs 1972 tarihinde bu dönemde Kıbrıs Barış Harekatı
yapılan genel başkanlık seçiminde Bülent gerçekleştirilmiş ve Kıbrıs çıkarması Bülent
Ecevit, delegelerin oylarının büyük bir Ecevit’e müthiş bir karizma sağlamıştır. Diğer
bölümünü alarak Mustafa Kemal Atatürk ve yandan, koalisyonun bozulmasıyla erken seçimi
İsmet İnönü’den sonra CHP’nin üçüncü genel amaçlayan Bülent Ecevit’in bu düşüncesi
başkanı oldu. gerçekleşmemiştir. Aylar süren hükümet
krizinden sonra sağ partilerin oluşturduğu
Bülent Ecevit genel başkan seçildikten
Birinci Milliyetçi Cephe (MC) hükümeti
sonra, 12 Mart ara rejim hükümetinden çekilme
kurulmuştur (1975–1977). Koalisyonun büyük
kararı aldı. Bu karardan kısa bir süre sonra da
ortağı ise Süleyman Demirel’in liderliğindeki
Kemal Satır ve arkadaşları partiden ayrıldı.
AP olmuştur.
Cumhuriyetçi Parti’yi kuran Satır ve arkadaşları,
daha sonra Turhan Feyzioğlu’nun kurduğu
Güven Partisi ile birleşerek, Cumhuriyetçi 1977 Seçimleri: CHP Zirvede…
Güven Partisi’ni oluşturdular.
Bu dönemde CHP, başarılı bir muhalefet
performansı sergileyerek 1977 seçimlerinde
tarihinin en yüksek oyunu almıştır: yüzde 41,9.
1973 Seçimleri ve CHP-MSP
Ancak, seçim sistemi CHP’nin tek başına iktidar
Koalisyonu…
olmasına izin vermemiştir. Salt çoğunluğu
CHP, 1973 seçimlerine Bülent Ecevit’in sağlamak için 226 milletvekili gerekiyordu. CHP
liderliğinde girdi. Seçimlere düzen değişikliği
ise 213 milletvekilinde kalmıştı. 13 milletvekili
söylemleri ile giren CHP’nin slogan ve seçim eksikti. Bu arada kurulan CHP azınlık hükümeti
öncesinde hazırladığı ayrıntılı bildirge, Ak güvenoyu alamayınca, İkinci MC hükümeti
Günlere adını taşıyordu. Hakça bir düzen kuruldu. Bu hükümet de kısa ömürlü oldu.
kurulmasını isteyen CHP, seçim bildirgesinde AP’den 11 milletvekili transfer eden ve CGP ile
ayrıntılı bir program sunuyordu. CHP, bu süreçte DP’nin desteğini alan CHP, Ocak 1978’de zor
kitlelerle sağladığı kaynaşma neticesinde yüzde da olsa bir hükümet kurdu. MC iktidarı
33,3 oy alarak seçimlerden birinci parti olarak sonrasında hükümet kuran CHP, büyük
çıkmıştır. TBMM’ye 185 milletvekili ile girmiş sorunlarla karşı karşıya kaldı. Ancak, kurulan
olmakla birlikte, tek başına iktidar olamadı. AP hükümet yeterince güçlü olamamıştır.
ile koalisyon gerçekleşmeyince, Necmettin
Erbakan’ın liderliğindeki Milli Selamet Partisi
ile koalisyon hükümeti kuruldu. Yapısal 12 Eylül Öncesi…
uyuşmazlıkların yoğun olarak yaşandığı bu 1970’lerin son yıllarında terör büyük
koalisyon hükümeti 9 ay kadar sürdü. (Ocak- boyutlara ulaşmış, ekonomik ambargo ve döviz
Eylül 1974). darlığı nedeniyle karaborsa, enflasyon ve
27