Page 111 - Tarih Çevresi Dergisi - Mart Nisan Sayısı 2021

tarih çevresi

Manastır’in Şehrinin Mahalleleri: Sonuç olarak; iktisadi, sosyal, siyasi ve
yerel tarihin incelenmesinde önemli bir kaynak
Rumeli’ye ait 1530 tarihli icmal tahrir
olan sicillerin demografik durumun incelenmesi
defterine göre Manastır’da 21’i Müslüman 10’u
için de kullanılabileceğini söyleyebiliriz.
Gayrimüslim olmak üzere toplam 31 mahallenin
Böylelikle XVII. Yüzyılın başlarında
bulunduğu anlaşılmaktadır 33 (Başbakanlık
Manastır’daki yer adlarının tespit edilmesiyle
Osmanlı Arşivi, Tapu Tahrir Defteri-370, 1530,
bölgedeki nüfuz ve iskân faaliyetlerini de kısmen
s.155-156). Gayrimüslimlerin meskûn olduğu
tesbit edebilmekteyiz. Aynı şekilde sicilde tespit
mahalleler hariç, şehrin büyük bir kısmını teşkil
edip yukarıda belirttiğimiz yer isimlerinin
eden 21 mahallenin isimleri, 1380’lerde
yaklaşık % 70’inin yabancı kökenli (Sırpça,
fethedilmiş olan Manastır’ın tam anlamıyla bir
Bulgarca, Makedonca vd.), %30’unun Türkçe
Müslüman-Türk şehri hüviyetini haiz olduğunu
kökenli olması Osmanlı hâkimiyetine rağmen
göstermesi bakımından önemlidir. Keza, 1621-
yerel unsurların varlığını devam ettirdiğinin en
1623 tarihli sicil kayıtlarında tesbit edilebilen
somut göstergesidir. Bu veriler ışığında her iki
mahalle isimleri de bunu teyit etmektedir.
unsurun da uzun bir dönem aynı coğrafyada
Sicilde tespit edebildiğim mahalle isimleri varlıklarını sürdürebildikleri belirtilebilir.
şunlardır;

Ahmed Efendi Abdullah Bey Azab Bey Cedid Bey

Kaili Kara Debbağ Emir Bey Eser

Firuz Bey Gök Bey Hacı Beyli Hamza Bey

Karaoğlan Kasım Çelebi Kurd Bey Necip Bey

Oğul Paşa Sinan Bey Yakup Bey

109