Page 96 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 96
tarih çevresi
çaresizlik” der. Gerçekten de kuvvetli motivler ifade ettiğini, hangi eylemlerde bulunacağımızı,
heyecan taşır. Korku, sevgi, nefret, istek, ihtiyaç neye doğru yakınlaşacağımızı ve neden
motif meydana getiren birer unsuru teşkil uzaklaşacağımızı belirler” 10 . Amaç ve
ederler. ideallerimize yönelik “Değerlerimiz,
motivasyonumuza etki ederler. Eğer sağlam
Fert istiyor, korkuyor, araştırıyor… İtici
değerlerimiz yoksa motivasyonumuz az olur.
kuvvet ile, bu itici kuvvetin yöneltilmiş olduğu
Eğer değerlerimiz kuvvetli ise, motivasyonumuz
nesne veya durum arasındaki münasebetlerin
da aynı derecede kuvvetli olur”11
tetkiki, davranışın dinamiğinin yani
motivasyonun tetkiki demektir.7 Hayatımız aslında bir moleküler
davranışlar zinciridir. Hedeflerimiz,
Kişinin motivasyon seviyesi iki düzeyde
değerlerimiz, ideallerimiz yavaş ya da hızlı
ele alınabilir: Genel motivasyon seviyesi ve
olabilen bir değişme içindedirler. Değişme molar
anlık motivasyon seviyesi. Genel motivasyon
davranışa götürücü niteliktedir. Farkında mısınız
seviyesi kişinin karakterine ve tutumlarına
“Hayatınızdaki her yeni misyonla, yeni rol
bağlıdır. Anlık motivasyon seviyesi ise kişinin o
kimlikleri almış olursunuz. Misyonunuz
zaman dilimindeki hisleri ile ilgilidir.” Biz
rollerinizi belirler ve rolleriniz de hedeflerinizi
insanlar “ya zevk, başarı ve kazanç görüntülerine
tayin etmektedir. Hatta değerlerinizin gücü
doğru “yaklaşma” yönünde motive oluruz, ya da
motivasyonun gücü ile beraber istikrarını ve
başarısızlık, acı ve kayıplardan “uzaklaşma”
süratini de etkilemektedir.
yönünde ilerleriz.”8. Sistematik olarak;
Bir diğer açıdan motivasyon; “Düşünce
“Her iki motive olma yönünün de
boyutunda değerlerden uzaklaşmak ve değerlere
avantajlarını incelediğimizde, yakınlaşmacıların
yakınlaşmak anlamına gelir. Buradaki hayati
daha hedef-odaklı ve uzaklaşmacıların da daha
nokta, insanların değerleriyle bağlantıları
problemleri tanımlama ve çözme odaklı
koptuğunda motivasyonlarını
olduklarını keşfederiz”9.
kaybettikleridir” 1 . Fertlerin değerleri, şehirlerin
“Motivasyonun bu iki anahtar öğesine
siluetlerini belirleyen karakteristik özellikleri
motivasyon yönü denir. Bu yön, ya istediğimiz
dediğimiz monümental tarihi yapılara benzer.
şeylere doğru yakınlaşmacı ya da istemediğimiz
Şehirler bunlar olmadan yeterince
şeylerden uzaklaşmacıdır.
anlamlandırılamazlar. Şehirlerin şahsiyetleri ile
Ayrıca; karakteristikleri arasındaki ilişki, fertlerin
değerleri ile davranışları arasındaki ilişkiye
“Bütün bunların yanı sıra, insanların
benzetilebilir.
motivasyonu üzerinde süper şarj edici görev
gören bir başka faktör daha vardır ve bu da Kısaca; kişinin en ideal (üst) performans
onların değerleridir. Değerler son derece noktasında davranışlar sergileyebilmesi onun
önemlidir. Onlar hayatın cetvelleridir. Neye motivasyon seviyesine bağlıdır. Liderler,
değer verdiğimiz, hayatın bizim için ne anlam profesörler, sporcular, sanatçılar, öğrenciler vb.
93