Page 165 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 165
tarih çevresi
tutuklu ya da tutuksuz olarak mahkeme önüne gördüler. Tüm devlet imkanlarına52 ve
çıkarılmışlardır. engellemelere53 ve yolsuzluklara karşın54
502 seçim bölgesinden 31'inde SCF adayları
Hakimiyeti Milliye gazetesi haberine
kazanmış bulunuyordu.55, 56
göre 7 Eylül gününe dek otuz altı kişi
tutuklanmıştır.46 Ayrıca işçiyi yasa dışı greve C.H.F.'nın elitleri İzmir' de patlayan tüm
kışkırtmak suçundan 14 kişi tutuklanmış47 yurda dalga dalga yayılan yeni muhalafet
işçi liderleri de tutuklanarak, Cumhuriyet hareketine halk galeyanına derhal bir etiket
Savcılığı'na verilmiştir.48 bulmakta gecikmemişlerdi: İrtica.57 C.H.F.,
Tüm bunlardan daha önemlisi, SCF'yi SCF'nin oluşmasına Mustafa Kemal (Atatürk)
destekleyen İzmir gazetelerinin yazar ve tarafından da kurulmuş olsa, ilk günden beri
sorumlu yazıişleri müdürlerinin tutuklanmış karşı olmuş, içine sindirememiş, İktidarın
olmasıydı.14 Eylül'de Yeni Asır'ın yazarı elinden gideceği korkusuna kapılmış, bu
Behzat Arif yazıişleri müdürü avukat partinin ortadan kalkması için baskı yapmış,
Kadızade Bedri Beyler "hükümetin manevi olayları körüklemiş, hatta düzenlemişti.58
şahsiyetini tahkir" ettikleri savı ile Reisi Cumhur Mustafa Kemal Atatürk' ü
tutuklanmışlar, buna karşılık C.H.F.'yi tutan etkileyebilmek için var güçlerini seferber
Anadolu gazetesinin yazıişleri müdürü etmişlerdi. Falih Rıfkı (Atay), Hakimiyeti
İbrahim Bey'e, Fethi (Okyar) Bey için yalan Milliye'deki politika sütununda SCF
haber yayınlamaktan dava açılmış, tutuksuz taraftarlarını devlet ve otorite düşmanı ilan
yargılanması kararlaştırılarak serbest ederken59 Başvekil İsmet (İnönü) de muhalif
bırakılmıştır.49 İstanbul'da yayımlanan SCF fırkayı Reisi Cumhur ile karşı karşıya
yanlısı Son Posta başyazarı Ragıp Bey de getirebilmek için, Ali Naci (Karacan)'a
tutuklanmış, hakkında açılmış dava İzmir "İnkılap" adlı bir günlük gazete bile
gazetecilerinin davası ile birleştirilmiştir.50 çıkarttırmıştı.60
Fethi (Okyar) Bey'in İzmir gezisi Tüm bunlara ek olarak Yunus Nadi,
C.H.F.'ye Ege'de halkın desteğini ve güvenini Cumhuriyet gazetesinde "Reisi Cumhur Gazi
tümüyle yitirmiş olduğunu, bir genel seçim Mustafa Kemal Hazretlerine" diye başlıyan61
sonucunda iktidarı yitirebileceğini göstemişti. Süreyya (İlmen) Paşa' nın değerlendirmesiyle;
Oysa C.H.F. geçen yedi yıl boyunca kendisine "Ya Halk Partisi'nin reisisin veyahut değilsin.
bağlı bir yönetici kadrosu oluşturmuş Reisi isen bizimle beraber olacaksın; değilsen
bulunuyordu. Bürokrasi, C.H.F.'den yanaydı. biz kendimize bir reis intihap edeceğiz!
C.H.F.'nin bir seçimle iktidarı yitirmesi Dediler ve bu suretle Gazi'yi tehdit etmeye
demek, bu bürokratların da sonu demekti.51 başladılar"62
C.H.F. ve ona bağlı bürokratları,bu Bunun üzerine Reisi Cumhur Mustafa
gerçeği Genel Belediye Seçimlerinde daha iyi Kemal Atatürk Yunus Nadi'ye hitaben yazmış
163
