Page 125 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

bütün Anadolu çapında emirler yayınlama Savaşları sırasında, düşmanların eline geçmeden
yetkisi veren ve eyalet valilerinin onun önce Selanik'ten ayrılmıştı.
emirlerine itaat etmesini zorunlu kılan bir belge
Annesine o kadar yakın olmayı
hazırladılar. Erkân-ı Harbiye Reisi belgeyi
istemesinin yanında, ondan ayrılmak için can
imzalatmak üzere Harbiye Nazırı'na
atması gibi karışık duygular içinde olması
götürdüğünde, nazır ona belgeyi okuttu. Nazır
yüzünden o akşam Paşa için çok zor geçti. Diğer
belgenin Mustafa Kemal Paşa'ya olağan üstü taraftan o, çocuklarını kaybetmiş olmaktan
yetkiler verdiğinin farkındaydı. Resmi mührünü
dolayı matem tutan annesinin duygularını tamir
Erkân-ı Harbiye Reisi'ne atarak ona belgeyi etmeyle yine yas tutan ulusu kurtarma ve
mühürlemesini söyledi, böylece Mustafa Kemal duygularını tamir etme konularını bilinç altında
Paşa'ya geniş kapsamlı yetkiler verilmesi bir araya getirmeye başlıyordu. Bu, hayatının
sorumluluğunu kendi üstüne almaktan kaçınmış geri kalan kısmında onun hiç peşini
oluyordu. Dahiliye Nazırı, kabine tarafından bırakmayacak olan değişmez bir tema olacaktı.
kabul edileceği yönünde güvence vererek,
Ayın 16'sında Mustafa Kemal padişah
sadrazamın belgeyi imzalamasını sağlayınca
tarafından kabul edildi. Görüşmelerinin sonunda
Mustafa Kemal'in projesinin önündeki son
padişah kendisine üzerinde imparatorluk
engeller de ortadan kaldırılmış oldu.
nişanının bulunduğu altın bir cep saati verdi. O
Bundan sonra padişah Mustafa Kemal akşamın daha geç saatlerinde Mustafa Kemal
Paşa'nın Umumî Müfettiş olarak atanmasını 30 Paşa ve maiyeti, İstanbul'dan ayrılmak üzere
Nisan 1919 tarihinde onayladı. Kendisinin İngiliz yetkililerden izin aldıktan sonra
dışarıdaki dünyanın gerçekliğini kendi iç Bandırma adını taşıyan eski bir buharlı yük
gerçekliğinin büyüklüğüyle uygun hale gemisine bindiler ve Samsun'a doğru yola
getirmeye ihtiyaç duyması; arkadaşlarının ona çıktılar.
destek vermede istekli olmaları ve tamamen iyi
Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşları 19
şansın ondan yana olması faktörlerinin bir araya
Mayıs 1919 günü Samsun'a ayak bastılar. Bu
gelmesiyle Mustafa Kemal Paşa şimdi büyük
olay, onun hem gerçek dünyasında hem de iç
olmanın eşiğinde durmaktaydı.
dünyasında o kadar önemli bir olaydı ki, daha
Mustafa Kemal kendi çalışma ekibini sonra bir ansiklopedi için onun hayatıyla ilgili
oluşturmaya başladı. Yunan askerlerinin 15 bir madde hazırlanırken kendisine doğum günü
Mayıs günü İzmir'e çıkmaları onun görevinin ne sorulduğunda Samsun'a çıktığı günü doğum
kadar acil olduğunu ortaya koymaktaydı. O günü olarak verecekti. Neredeyse bir hafta önce
günün akşamında Mustafa Kemal Paşa annesiyle gerçekleştirilmiş olan Yunanlıların İzmir'e
vedalaştı. Annesini ve kız kardeşini Şişli'de çıkması olayı, Yunanlıların kendilerinin olarak
geleneksel bir akşam yemeğinde ağırladı. gördükleri Küçük Asya'daki (Anadolu'daki)

Yemek sırasında bacaklarını altlarına alarak toprakları yeniden ele geçirme yolunda atılan ilk
yastıklar üzerine oturdular. Annesi, Balkan adım olarak düşünülmüştü. Samsun'a çıkış da

123