Page 80 - Tarih Çevresi Dergisi
P. 80
tarih çevresi tarih çevresi
Giriş açıdan da önemli bir şehirdir. Maalesef burada Sardes kentinde sona eren ünlü Kral Yolu’nun doğrular niteliktedir. Bir diğer efsaneye göre de
Deminde belirtildiği gibi şehir tarihçiliği yaşayanlar olarak da bizler bu şehrin geçmişi üzerinde bulunan önemli bir ticaret ve Nuh’un gemisinin çapası, büyük tufanda buraya
hakkında bilgiye sahip değiliz. Örneğin Ulus’un konaklama merkezi idi. düşer ve daha sonra bulunan çapanın yerine
ile ilgili hem dünyada hem Türkiye’de çeşitli
tartışmalar halen mevcuttur. Batıda şehir bir Roma kenti üzerinde yer aldığını, Sulu Ankara adının nereden geldiği ile ilgili de Ankara’nın kurulduğu söylenir. Bizans
tarihçiliğine daha çok önem verilmiş ve bu Han’da alışveriş yapanların 420 yıllık bir çarşıda çeşitli tartışmalar mevcuttur. M.S. 2. Yüzyılda kaynaklarında ise kentin adı “Ankagra’dır. Batılı
konuda çeşitli kürsülerinde bulunduğu gezdiğini kaçımız bilmektedir? Ankara yaşamış Yunan tarihçi Pausanias’a göre, Frig kaynaklar da “Aghurdha” ve “Angouri” adlarını
bilinmektedir. Türkiye’de ise daha çok arkeolojik açıdan çok zengin bir kenttir. Kültür kralı Gordios’un oğlu Midas’a bir gece kullanmaktadır. Kentin Selçuklulardan sonraki
üniversitelerin ilgili bölümlerinde bu konu ile ve Turizm Bakanlığı’nca tescil edilmiş sit alanı rüyasında ilahi bir ses, “bir gemi çapası adı olan “Engürü” ise kentin çevresinde yetişen
alakalı olarak daha çok Osmanlı dönemi ve sayısı 395’tir. Ankara, yüzyıllar boyunca birçok aramasını ve bulduğunda da oraya bir kent üzümlerden dolayı Farsça üzüm anlamındaki
5
öncesine ait şehircilik ile alakalı çalışmalar uygarlığa ev sahibi yapmış ve bu uygarlıklar çok kurmasını” emreder. Ve bu çapa da Ankara “engür”den geldiği belirtilir. Anadolu’ya 12.
bulunmaktadır. 1 değerli eserler bırakmışlardır. Ankara’da Kalesi’nin olduğu tepede bulunur. Bu sebepten Yüzyılda Türkmenler’in gelmesiyle beraber
gezilecek ve görülecek tarihi yerler ve eserler Batılı kaynaklarda Ankara’nın adı “Angora”,
Şehirler devletler için tarih boyunca ötürü Midas buraya, “gemi çapası kenti”
daha çok antik çağa aittir. Elbette Selçuklu ve “Angori” olarak geçse de yerli halk “Angara”
önemli bir yere sahip olmuştur. Özellikle anlamına gelen “Anker”(ium) ya da “Ankyra”
Osmanlı dönemleri ile Cumhuriyet dönemine ait demekteydi. İmparator Antonine ve Caracalla
şehirlerin coğrafi koşulları hem insanların yaşam adını vererek bu kenti kurar ve çapayı da Zeus
önemli eserleri de barındırmaktadır. 2 kente “Antonianania” adını vermiştir. Romalılar
şartlarında önemli bir etkiye sahip olmuş, hem Tapınağı’nda saklar. Bir diğer görüşe göre
de devletlerin politikalarına zaman zaman yön Ankara’ya Giriş “Ank” sözcüğünün Frig dilinde “çengel, kayalık ayrıca Augustus’a saygıdan dolayı “Sebasteion”
(saygıdeğer kent), “Metropolis” (Anakent) gibi
veren bir özellik göstermiştir. Örneğin bir şehrin Ankara ilkçağlardan beri Anadolu’nun en vadi” anlamlarında olduğu ve yazıtlarda
yüksek rakıma sahip olması ve kayalıklarla eski yerleşim yerlerinden biri olmuştur ve “kayalıklar kenti” olarak kullanıldığı isimleri de Ankara için kullandığı bilinmektedir. 6
çevrili olması o şehrin güvenirliliğini arttırmıştır. yaklaşık beş bin yıllık bir mazisi vardır. Ankara, yönündedir. Bir diğer görüşe göre ise Bizanslı İslam tarihçileri se Ankara’dan “İmariye”,
3
Aynı şekilde bir şehrin çevresindeki şartlarda o Anadolu’nun tam ortasında yer almasından Stephanos Byzantinos’un “Ethnica” adlı “İmadiye”, “Beldet-i Selasil” (zincirli kent) ,
şehir için oldukça önemli yere sahip olmuştur. dolayı ve tüm yönlere açılmasından dolayı ve coğrafya sözlüğünde, M.Ö. 3. Yüzyılda yaşamış “Ankori” ve “Angori” olarak bahsettiklerini
Örneğin ticaret yolları üzerinde yer alan bir şehir sekiz yönden gelen yolların Ankara’da ve aslen Mısırlı rakip Aphrodisias’lı görmekteyiz. 7
ister istemez rağbet gören ve gelişen bir şehir kesişmesinden ötürü stratejik bir öneme sahiptir. Apollonios’un verdiği bilgiye dayanılarak; Ankara ve çevresinin en yaşlı jeolojik
özelliğini taşır. Yani kısaca belirtecek olursak Milli mücadele sırasında da zaten meclisin Galatlar’ın bölgeye gelir gelmez Pontus kralı ile oluşumları Paleozoik döneme (545-251,4
şehirler devletlerin siyasi, askeri, ekonomik ve Ankara’da açılması stratejik açıdan önemini savaşarak onları püskürttüğünü anlatılır. milyon yıl önce) aittir. Bu dönemle
sosyal hayatına tarih boyunca yön vermiştir. göstermektedir. Kent merkezindeki ilk Kazanılan zafere karşılık Galatlar’a kent kurmak ilişkilendirilen birçok fosil bulunmuştur. 8
Tarihsel kimliğin korunması ve gelecek yerleşmenin bugünkü Ankara Kalesi’nin için yer verildiği ve bu kente, zaferin sembolü Ankara’nın kuzeyinde bulunan fosiller ise
kuşaklara aktarılması, kentte yaşayan insanların bulunduğu bölge olduğu sanılmaktadır. İlkçağ olarak yaptıkları bir kıyı savaşında el geçirdikleri Mezozoik döneme rastlar. Bu dönem süresince
tarihsel mirasın farkına varmaları ve tarihsel kentleri için olması gereken üç önemli koşulun ve Yunanca “Ankyra” (Anküra) ve Latince var olan Paleotetis Denizi, sıkışma kuvvetlerinin
bilince sahip olmaları ile sağlanabilir. hepsini Ankara barındırmaktadır. Tarihçi “Ancyra” (Ankira) anlamına gelen “gemi etkisiyle kaybolur ve 40 milyon yıl sonra Liyas
Bugün Ankara’yı ziyaret edenler bol bol Herodot ve İskoç Arkeolog William Mitchell çapası” adını verdikleri belirtilir. 4 Roma Dönemi’nde, Paleotetis’in güneyinde Neotetis
alışveriş merkezi üzerine kurulmuş bir şehir Ramsay’e göre Ankara ilk çağlardan itibaren, Dönemi’nde Ankara ve çevresinde basılan para isimli yeni bir deniz oluşur. Liyas Dönemi’nde
manzarası ile karşılaşırlar. Oysa Ankara tarihte ordu, ticaret ve posta yolu olarak kullanılan ve madalyonların üzerinde gemi çapası denizde yaşayan yumuşakça sınıfından olan
birçok medeniyete başkentlik yapmış ve stratejik Mezopotamya’daki Susa kentinden başlayıp resimlerinin yer alması söz konusu kaynakları omurgasız dev boyutlu Ammonoid (mürekkep
78 79