Page 194 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

13 Yahudilere tanınan bu ayrıcalıklar şunlardır soydan gelen ve yaklaşık MÖ 16. yüzyıldan
(Bahar, 2003, sf. 31): (1) Yahudi toplumları, sonra Harran (Urfa) dolaylarında yaşayan bir
Kudüs'teki Büyük Tapınak'ın (Bet-Hamikdaş) topluluktur.
bakımı için (70 yılındaki Roma-Yahudi 18 Çağatay (1974, Önsöz) Ahi Evran biçiminde
savaşında, Kudüs Tapınağı yakılmış ve bir tek
Ağlama Duvarı kalmıştır) aralarında yazarken Hacıgökmen (2011, sf. 7) Ahi Evren
muntazaman topladıkları paraları, yapılan olarak yazmıştır.
bağışları, resmi kanallardan Kudüs'e 19 Çarşılarda veya alışveriş bölgelerinde aynı işi
gönderebilirler. Vergi kesilmez. (2) Dinleri yapan esnafın bir arada bulunduğu bölümdür
gereği, Cumartesi günleri işe zorlanamazlar, (TDK Güncel Türkçe Sözlük). Geçmişte geliri
yargı önüne çıkarılamazlar. (3) Sinagoglarda külliyenin içindeki camiye vakfedilen tek tip
ayinlerini yapmakta özgürdürler, taciz dükkânlardan oluşur; dükkânların her birinin
edenler cezalandırılır. (4) İstekleri dışında ayrı kapısı yoktur, sabah ve akşam birlikte
zorla askere alınamazlar. açılır ve kapanırlar (Wikiwand).

14 Doğu Roma'ya, yerleşim yerinin ilk adından 20 İslamiyet devrinde, din büyükleri tarafından
ötürü, ilk kez Bizans diyen 1557'de Anadolu'da kurulan sosyal, kültürel, askeri,
yayımladığı Corpus Historiae Byzantinae adlı ticari ve ekonomik amaçlı yapılara "zaviye,
kitabıyla Hieronymus Wolf tur (Tokalak, dergâh, tekke, hangâh (yoksullara, dervişlere
2017, sf. 22). ve öğrencilere Allah rızası için yemek ve
15 Antik dönemde, Yunanistan'ın Attika yatak verilen yer), asitâne" isimleri verilmiştir.
bölgesinde, Pire'nin batısında ve Ege'nin Tanımından da görüldüğü gibi bir "şeyh"
kıyısında bulunan bir kenttir. Bizantion'm yönetimindeki bu yapıların işlevleri çok geniş
kurucusu Byzas da bu kentte doğmuştur, kapsamlıdır. Bu kapsamın en önemlileri
(wikiwand) bulunduğu yörenin asayişini ve yolcuların

16 Doğu Roma'ya, yerleşim yerinin ilk adından güvenliğini sağlamak, gelene gidene yemek
ötürü, ilk kez Bizans diyen 1557'de vermek, dinsel eğitim faaliyetinde bulunmak,
yayımladığı Corpus Historiae Byzantinae adlı mesleki ve ziraai faaliyetler yapmak,
kitabıyla Hieronymus Wolf tur (Tokalak, i, haberleşme ve kültür, askeri eğitim ve
2017, Bizans Osmanlı Sentezi, Asi Kitap, sf. istihbarat, iskân ve imar faaliyetlerinde
22). bulunmaktır. Zaviyelerde görev yapan
şeyhlere "zaviyedâr" ve buradaki dervişlere de
17 Ankara'da yaşamakta iken Yıldırım Bayezid "zaviyenişîn" denirdi. Daha sonra tarikatların
ile birlikte Timur'a esir olan Schiltberger, yayılmasıyla birlikte zaviyeler, daha da
Ankara'da Aramî inancına bağlı Hristiyanların
yaşadığını anılarında yazmıştır (Erdoğan, büyüyerek dergâh ve tekke biçimini aldı.
2005). Aramiler, EskiAhitte İbranilerle aynı 21 Duvara bitişik, alçak, tahta sedir.

192