Page 81 - Tarih Çevresi Dergisi

tarih çevresi

zılar yoğunlaşmış ve farklı ada ve parsellerde gerçekleştirilen bu çalışmalarda, otuzdan fazla noktada
mozaik tabanlar, su sarnıçları, yapı kalıntıları ve çeşitli mimari unsurlar keşfedilmiştir4. Bu buluntular,
taşınamayan kültür varlıkları olarak tescil edilerek kayıt altına alınmış ve kentin antik dönemdeki
önemi hakkında önemli ipuçları sunmuştur. Germanicia’nın bu bölgedeki varlığı, kentin ekonomik ve
sosyal yapısını anlamamıza olanak tanıyan bu buluntular sayesinde daha net bir şekilde ortaya çık-
mıştır5.

Germanicia’nın Roma İmparatorluğu içindeki yeri ve önemine değinecek olursak İmparator
Gaius Julius Caesar Augustus Germanicus, daha yaygın bilinen adıyla Caligula ile yakından ilişkilidir6.
Kentin kuruluş tarihi olduğu bilinen M.S. 38 yılında Roma İmparatorluğu Gaius Iulius Caesar Augus-
tus Germanicus (Caligula) tarafından yönetilmekte idi. Gaius tarafından Kommagene Krallığına ge-
tirilen IV. Antiokhos’un, İmparator Gaius’a şükran ifadesi olarak kentin ismini “İmparator Şehri”
anlamına gelen (Yun. Kaisereia Germanikeia/Lat. Caesarea Germanicia); Germanicia koyduğu ağırlıklı
olarak kaynaklarda belirtilse de kentin kuruluş tarihi ve isminin kime ithafen verilmiş olduğu hakkında
farklı görüşler ileri sürülmektedir7. Şehrin adının “Germanicia” olarak belirlemesi, Roma İmparator-
luğu’nun büyüklüğünü ve etkisini göstermek için yapılan sembolik bir eylemdir8. Roma İmparatorlu-
ğu’nun sınırları genişledikçe, yeni kentlerin kurulması, imparatorluğun bu geniş topraklarda askeri ve
idari kontrolü elinde tutma ihtiyacını karşılamak için kritik öneme sahip olmuştur.

Kentin kesin lokalizasyonuna dair doğrudan bilgi sağlayan antik bir kaynağa ulaşılmış olmasa
da, İS 2. yüzyılda yaşamış olan coğrafyacı Ptolemaios’un “Geographica” adlı eserinde Germanicia’nın
“???µ??????? / Germanikeia” adıyla anıldığı bilinmektedir9. Bu bilgi, Germanicia’nın o dönemdeki
coğrafi ve stratejik önemini göstermesi açısından değerli bir referans olarak kabul edilir. Ayrıca, İS 3.
yüzyılda yaşamış olan Antik Çağ yazarı Gaius Asinius Quadratus’un “Parthika” adlı eserinde ve Step-
hanus Byzantinus’un Ethnica’sında da Germanicia’dan bahsedilmektedir. Bu eser, kentin askeri, ticari
ve siyasi işlevleri hakkında önemli bilgiler içerir ve Germanicia’nın Roma İmparatorluğu’nun doğu
sınırındaki stratejik rolüne dikkat çeker10. Her ne kadar antik kaynaklarda kentin adından söz edilse
de, Germanicia’nın kesin konumu ve tarihsel gelişimi hakkında mevcut bilgiler oldukça sınırlıdır. Bu

4 Dumankaya 2017: 515-524.
5 Dumankaya, 2019b: 410, 415.
6 Magie 1950: 549; Millar 1993: 228-229.
7 Ürkmez 2017: 309-310.
8 Millar 1993: 228-229; Redgate 1998: 84-85; Palaz-Erdemir ve Erdemir 2019: 304.
9 Millar 1993: 228; Zoroğlu 2005: 305-306; Tekin 2010: 167; Mcnamara 2010: 294; Abshire vd. 2017: 165.
10 Millar 1993: 229; Billerbeck 2006, FGrHist 97 F 10.

79